Over de lezing
In 1463 vaardigde het Leidse stadsbestuur een keur uit waarin stond dat ieder huis diende te beschikken over een ‘privaat’. Archeologisch onderzoek van de afgelopen decennia in de Leidse binnenstad heeft aangetoond dat praktisch elk middeleeuws huis over een beerput beschikte. De ‘milieumaatregel’ avant la lettre was geen dode letter in het wetboek, maar één waar de Leidse middeleeuwse bouwaannemers zich aan hielden.

Zeventiende eeuwse bakstenen riolen
Toen Leiden omstreeks 1600 razendsnel transformeerde van een bescheiden middeleeuws stadje in de grootste stad van de Noordelijke Nederlanden na Amsterdam, werden huizen op grote schaal voorzien van bakstenen riolen. In plaats van opslag van menselijke fecaliën in ‘ouderwetse’ beerputten, loosden de riolen de menselijke fecaliën rechtstreeks in de gracht.

Een grote stank
Vanaf de 17de eeuw moet ook in Leiden sprake geweest van een ‘grote stank’. Volgens tijdgenoten zwom er in Leiden geen levende vis meer in het grachtenwater en was Leiden aan het eind van de 17de eeuw een verpauperde, verkrotte, stinkende industriestad.
In deze lezing wordt stil gestaan bij de vraag waarom het beerputtentijdperk eindigde en tegen welke achtergrond de ontwikkeling van beerput naar secreetgoot moet worden bezien.

OVER DE SPREKER
Roos van Oosten (1978) studeerde archeologie en geschiedenis aan de Universiteit Leiden en promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Naast de stedelijke afvalproblematiek (‘sanitation management’) en het urbanisatieproces publiceert zij onder andere over regionale differentiatie en lange termijn ontwikkelingen in het pre-industriële aardewerkrepertoire (1200-1800). Onlangs verscheen: De stad, het vuil en de beerput. De opkomst, verbreiding en neergang van de beerput in stedelijke context (Sidestonepress 2015). Ze is als universitair docent middeleeuwse- en stadsarcheologie verbonden aan de Faculteit der Archeologie, Universiteit Leiden.

De toegang tot de lezingen van de V.V.v.A. is gratis. Aanmelden graag voor 28 oktober via deze link