Vrijheid, vrede, herdenken bij Productiehuis Alphen
Productiehuis Alphen staat 3 en 4 mei in het Alphense Parktheater met de voorstelling 'Zoals toen. En nu?' De oudere generatie praat over een oorlog de zij zelf niet heeft meegemaakt. De jongeren stellen vragen, zoals 'heeft het nog wel zin om te herdenken'. De première was zaterdag 28 april.
De negen spelers op het toneel bespreken in een hedendaagse setting hoe zij over de oorlog, vrijheid, herdenken en helden denken en stellen vooral veel vragen aan zichzelf, aan elkaar en aan het publiek. Elke nieuwe invalshoek levert ook een scene op waarin het de emotie is die centraal staat.
Prachtig zijn de twee door elkaar lopende monologen van de dochter van een NSB-er 'ik heb levenslang' en een jong meisje dat verliefd is geworden op de verkeerde jongen, een Duitser, 'hij was de liefde van mijn leven'. "Kippenvel", zoals een bezoekster aan de première zei.
Vraagtekens worden gezet bij acties van Nederlandse militairen in het buitenland. De scene met de dienstplichtige die zijn oproep verscheurt, maakt na afloop ook een discussie los. Dezelfde die overigens op het toneel is gevoerd: "Iedereen heeft een vrije keuze. Of niet soms?" Aan deze scene gekoppeld is ook de stelling: je kunt zomaar van een held een dader worden. De dienstplichtige zou namelijk worden uitgezonden naar Indonesië waar direct na de Tweede Wereldoorlog de vrijheidsstrijd tegen de Nederlandse overheersing losbarstte.
Actueel zijn de internationale vredesmissies waaraan Nederland deelneemt. 'Wij herdenken iedereen die voor vrede waar dan ook zijn of haar leven geeft', zei burgemeester Spies tijdens Dodenherdenking vorig jaar. Maar, is de vraag op het toneel, moet je wel zover gaan? Het gaat toch om dé oorlog? En: wij moeten ons daar niet mee bemoeien. Maar, geldt dat ook als het je werk is?
"Ik herken dat helemaal", zegt veteraan Marvin Kuipers na afloop in de foyer. "Dat je thuis vertelt dat je vrijwillig weer op een missie gaat en je mag er niks over zeggen. En thuis vinden ze het niet leuk dat je weer gaat."
Discussie
De bezoekers aan de première praatten na afloop van de voorstelling zeer geanimeerd na met een drankje in de hand. Allemaal hadden zij iets anders opgemerkt in het stuk, dat inderdaad verschillende invalshoeken laat zien over de oorlog van toen en over de missies die in de tientallen jaren erna zijn uitgevoerd. De voorstelling riep, zoals de bedoeling was, veel discussie op.
De première van Zoals toen. En nu? was zaterdagavond 28 april. Voor donderdag 3 mei en vrijdag 4 mei (ruim na Dodenherdenking) zijn nog kaarten te koop via Parkvilla.