Alphens Stadshart k
Het Nieuwe Winkelen Ik vraag me vaak af hoeveel mensen in Alphen aan den Rijn de boeken van Cor Molenaar, of welke marketing bestseller, werkelijk gelezen hebben. Hoeveel komen tot een oordeel door alleen een presentatie van deze hoogleraar E-marketing ge
 v2.gif)
Leren van de Buren
Onder andere omdat ik er werkte, en we er vaak komen, heb ik een redelijk beeld van hoe het er bij onze oosterburen aan toe gaat. Dat die de crisis al voorbij zijn, is zo’n beetje aan alles, en vooral aan het ontbreken van leegstand, te merken. Maar ook daar komt het allemaal niet vanzelf voor elkaar, en zeker niet in de retailsector. Het vorige jaar berichtte ik over ” Kaufhaus Mayer” in Daun, een winkel uit mijn jeugdjaren, met authentiek meubilair, die gewoon doorleeft of er in vijftig jaar zelfs helemaal niets is gebeurd.
Vandaag de metamorfose van Wittlich, een "Kreisstadt" in de Eiffel van nog geen 20.000 inwoners.
Wittlich
Toen we, een jaar of vijftien gelden Wittlich voor het eerst bezochten, viel ons gelijk het beeld van ‘vergane glorie’ op. Een prachtig oud stadje, met heel mooie gebouwen, kronkelige straatjes, een paar terrasjes en winkels uit het jaar nul. Wel heel veel scholieren uit de hele streek, maar, anders dan in het nabijgelegen Bernkastel, nauwelijks toeristen. Want wat viel er nou eigenlijk te beleven? Een, voor die plaats, wel heel grote modewinkel aan het Stadsplein was voor ons eigenlijk de grootste reden om er toch elk jaar een keer heen te gaan.
Maar dát is de laatste jaren snel veranderd. Allerlei nieuwe modewinkels, moderne horecavestigingen, grote terrassen en bij het busstation zelfs een groot, overdekt en aircondioned winkelcentrum, met, o.a., C&A en warenhuis Muller. En je struikelt bijna over de toeristen. Wat is daar gebeurd?
En wat kan Alphen aan den Rijn ervan leren?
'Modern Times'
Het gemeentebestuur van Wittlich, een plaats die je qua regiofunctie beter kunt vergelijken met Gouda dan met Alphen aan den Rijn, had zich de kop gek laten praten door allerlei ‘deskundigen’ die verkondigden dat alleen grootschalige retail zou blijven bestaan en dat die rommelige, ouderwetse, binnenstad er voor moderne Duitsers niet meer toe deed. Omdat ze niet zo gek waren hun middeleeuwse binnenstad dan maar te slopen, verhuisde het winkelgebeuren vrijwel helemaal naar het industriegebied. En het Stadscentrum bloedde, elk jaar een beetje meer, zichtbaar dood.
Nieuwe koers
Sinds een jaar of tien waait er in het plaatselijke stadhuis een duidelijk andere wind. De grote Multi brand winkel in het centrum zag in dat aanbod alleen geen vraag maakt, en deelde haar winkel in drieën. Een deel werd overgenomen door Vögele, een ander deel werd een biologische supermarkt en de rest bleef de merkenwinkel die het altijd was. Er kwam een hypermodern winkelcentrum. Midden in de stad werden weliswaar een aantal ouderwetse pandjes afgebroken, maar uit de bouwput ontstond, zo bleek dit jaar, een gloednieuwe Konditorei in precies dezelfde stijl als de afgebroken panden. Het is dat we die bouwput meegemaakt hadden. Natuurlijk verdwenen de nodige winkels, maar hun plaats werd overgenomen door andere, plaatselijke, winkeliers, en opeens bleek het stadje zelfs over een heuse ‘brandstore’ van het bekende modemerk Taifun (van Gerry Weber) te beschikken. Het, vroeger in Duitsland alom tegenwoordige, Tschibo filiaal verdween, maar daarvoor kwam een Chocoladeparadijs. Niets voor ons, maar voor Duitsers…! Andere modewinkels zijn intussen geüpgraded. Natuurlijk zijn er nog lege winkelpanden (zo ging, landelijk, de drogisterijketen Ihr Platz failliet) maar het Stadshart van Wittlich is duidelijk weer op weg ‘the place to be’ te worden die het vanouds altijd is geweest. En als gevolg daarvan groeien overal de terrasjes. Want de toerist heeft Wittlich weer gevonden!
Alphen aan den Rijn?
Wat kan Alphen aan den Rijn hiermee, zult U denken?
Nou, veel eigenlijk.
Ten eerste geeft het aan dat je politieke blunders uit het verleden kunt terugdraaien, als je dat durft én jezelf daarvoor de tijd geeft.
Ten tweede blijkt dat grootschalige detailhandel buiten het centrum en een gezellig, kleinschalig, stadshart gewoon naast elkaar kunnen bestaan. Doordat alle ‘ketens’ vertrokken, bleven lokale winkeliers over, en dat is, Vögele is de uitzondering, zo gebleven. Wittlich heeft een Stadshart zonder ketens. Kom daar in Alphen eens om.
Ten derde, zo’n stadshart kan prima bestaan zonder grote supermarkten. Op die biologische supermarkt na, dan. Kortom, iedereen gaat buiten het centrum boodschappen doen, maar winkelt recreatief in het Stadshart.
Het is, ik ben daar maar buitenstaander, natuurlijk, ongetwijfeld een pijnlijke affaire geweest voor de betrokken winkeliers en horecaondernemers. Maar de ingezette strategie heeft effect, en uiteindelijk wordt iedereen daar beter van.
Lage Zijde
Als we deze ontwikkeling vergelijken met het visieloze doorknoeien aan de Lage Zijde van Alphen aan den Rijn, dan wordt het ook hier tijd voor een nieuwe gemeentebeleid dat gewoon stelt ‘ Tot hier en niet verder’! Dat verouderde, bestaande, plannen durft los te laten, en een open gesprek aangaat met allerlei mensen in de gemeente die enig zicht hebben op de commerciële ontwikkeling van ons Stadshart, tussen de vele andere winkelcentra in onze omgeving. Niet om het zoveelste compromis te bereiken, niet om bestaande belangen te verdedigen, maar om ons Stadshart te ontwikkelen tot hét winkelhart van de hele gemeente. Om in te vullen wat in ‘De Stad van Morgen’ nog ontbreekt: een reden om massaal dat Stadshart te BEZOEKEN. Wittlich leert in ieder geval dat de terrasjes NIET zonder attractieve winkels overleven. Het één hangt samen met het ander. Kortom, terrasjes aanleggen aan het Thorbeckeplein, en dan denken het Stadshart gered te hebben, dat kun je wel uit je hoofd zetten!
