Hooftstraat RIP
Tekst, uitgesproken tijdens de Ronde Tafel discussie over de Lage Zijde op donderdag j.l. Ik wil U bij dezen danken voor de uitnodiging hier vanavond te spreken over een onderwerp dat voor U, voor mij, voor de Alphenaren en voor iedereen in onze gemeente heel belangrijk is. Dat onderwerp is de toekomst van het Alphense Stadshart.
Zeker de afgelopen tien jaar heeft de focus gelegen op de ontwikkeling op en rond het Thorbeckeplein. Daarbij is steeds het uitgangspunt geweest dat de jarenlange neergang van ons Stadshart door de ontwikkeling van nieuwe winkels rond dat plein opgelost kon worden. Dit, ondanks de ervaring dat een soortgelijke upgrade aan de Hoge Zijde ook geen kentering bracht in de teruglopende populariteit van ons Stadshart.
We zijn met open ogen in de val van de actieve inertie gelopen.
Iedereen, ook hier op het stadhuis, werkt zich al jaren kapot om dat Stadshart beter te maken, maar we schieten er niets mee op.
Buitengewoon frusterend! En péperduur!
Jarenlang probeerden we vast te houden aan verouderde inzichten en bestaande belangen, terwijl de maatschappij besloot een heel andere weg te gaan. Een probleem waar de meeste stads- en dorpscentra mee kampen, zoals ook uit eigen onderzoek elders blijkt.
Ik ben, als retailprofessional, dan ook erg blij dat dit college, als eerste stap, heeft besloten af te zien van het opnieuw bewinkelen van het Thorbeckeplein en daarvoor een andere invulling wil realiseren.
Want eerdere plannen aan de Hoge én Lage Zijde beoogden slechts een verbetering van de bestaande situatie, geen verandering. Ze waren gebaseerd op resultaten uit het verleden en, zoals U weet, geven die geen enkele garantie voor de toekomst. We kunnen in dit Internet tijdperk onze toekomst niet baseren op extrapolatie van oude glorie.
Maar precies dát hebben we wél gedaan.
Met het oog op een praktischer aanpak van de problematiek heb ik daarom een Visiedocument geschreven en dit zowel aan het college, als aan elke fractie aangeboden. Geen stedebouwkundige visie, deze keer, want het stapelen van stenen maakt nog geen Stadshart. Nee, deze visie is gebaseerd, en moet dat ook zijn, op het verbeteren van het functioneren van ons Stadshart.
o Beter functioneren op meer aspecten dan stedenschoon en architectuur.
o Duurzaam en toekomstgericht functioneren voor de inwoners van onze stad, van de gemeente en van de dorpen om ons heen.
o Functioneren binnen het geheel van winkelcentra die eromheen liggen
Die nieuwe functie voor dat Stadshart betekent dat dit voor álle omwonenden een meerwaarde heeft boven datgene wat ze al in hun eigen wijk of dorp beschikbaar hebben.
Een functie die het Stadshart van Alphen weer 'The Place to Be' moet maken voor alle inwoners in en om de stad.
Geachte commissieleden, dát is, zoals U maar al te goed weet, nu niet het geval.
Maar we hebben dan ook een Stadshart dat te veel gericht is op de wensen van de centrumbewoners, en te weinig op de wensen van de meerderheid van de potentiële bezoekers.
Dat Stadshart heeft kansen als winkelhart voor alle inwoners, niet als het vertrouwde dorpshart voor de centrumbewoners.
Dat betekent dat er in de komende tien tot vijftien jaar méér aandacht moet zijn voor winkels die recreatief winkelen ondersteunen. En dat het beleid moet worden gericht op de afbouw van winkels en winkelketens die juist op het boodschappen doen zijn gericht. Boodschappenwinkels horen thuis in de periferie, in leefbare wijken en dorpen, maar níet in een Stadshart.
Hoewel ik zelf het internet als een kans voor retailers zie, en daarvoor het concept van "De Nieuwe Winkelier" ontwikkelde, zie ik ondernemers, ambtenaren én politici eigenlijk alleen maar defensieve acties voeren.
Die Nieuwe Winkelier betekent dat winkels veel kleiner worden, dat ze zich meer gaan specialiseren, en meer met elkaar gaan samenwerken. Alleen zo kunnen ze met minder kosten hun klanten meer bieden. Volledig geïntegreerde formules waarin winkel en webshop elkaar ondersteunen.
Alleen, dát betekent, in een wereld die schaalvergroting gewend is, dat Stadscentra weer compacter worden. Het internet maakt zo ons Stadshart niet dood, maar wel veel afwisselender, met een veel kleinere rol voor ketens dan nu het geval is. Dát biedt Alphen aan den Rijn kansen, met een aantrekkelijk Stadshart dat wordt omzoomd door parkeerterreinen en horeca. De focus was altijd gericht op het aantrekken van steeds meer klanten, maar het is voor winkels én horeca veel aantrekkelijker dat die klanten langer blijven. Omdat ze zich in 'hun stadshart' thuis voelen.
Het huidige collegevoorstel zie ik als een belangrijke, zo niet cruciale, eerste stap naar dit aantrekkelijke centrum. Maar niet ik, of uw college, bepaalt wat er hier gebeurt, dát doet U, de nieuw gekozen gemeenteraad, namens de gebruikers van dat Stadshart.
Mijn visie document kan U daarmee alleen maar helpen.
De keuze maakt U zelf!
Dank U wel.
