Romeinen in Zwammerdam
Een kleine tweeduizend jaar geleden bestaat het dorpje Zwammerdam al. Nee, niet onder deze naam en ook niet aan een dam. Er is gewoon een dorpje naast het Romeinse castellum Nigrum Pullum. Dat fort wordt bewoond door 500 soldaten. Zij bewaken de noordgrens van het Romeinse Rijk. In het dorpje wonen ambachtslieden, vrouwen en kinderen van soldaten – net als tegenwoordig niet getrouwd maar wel samen – en gewoon mensen die er altijd al woonden. Ook voordat de Romeinen kwamen.
Het Romeinse castellum staat vlakbij de Oude Rijn. Die rivier is namelijk de grensrivier. Het mooie daarvan is, dat er ook een haven is. Best een behoorlijke haven, want er leggen schepen van meer dan 30 meter aan. Schepen met handelswaar, met bevoorrading voor de Romeinse soldaten en met mensen. Het is druk in de haven, druk in het castellum en druk in het dorpje. Iedereen is lekker aan het werk. Er liggen niet alleen grote Romeinse binnenvaartschepen in de haven, maar ook vissersboten. Want op de rivier wordt gevist, net als op de Noordzee.
Verschillende schepen worden op een zeker moment afgezonken. Het hout dient dan als versterking voor de kade. In Zwammerdam zijn bij opgravingen in de jaren zeventig zes schepen gevonden. Drie binnenvaartschepen en drie vissersboten. De schepen zijn in Lelystad geconserveerd. Het zijn dan ook bijzondere vondsten: in heel Noord-Europa zijn in totaal maar dertig binnenvaartschepen gevonden. Archeon wil de schepen graag naar Alphen terughalen. Daarvoor is een nieuw nationaal scheepvaartmuseum nodig.
Maar eerst is er geld nodig voor de restauratie van de Zwammerdam 6, het nagebouwde binnenvaartschip dat in Archeon ligt. Het schip heeft een belangrijke educatieve functie. Schoolkinderen verbazen zich telkens weer over hoe groot zo’n schip is. Zij leren veel van een bezoekje. Vooral omdat ze op het schip mogen en overal aan mogen komen. Die kans krijg je nooit bij het originele schip.
De Zwammerdam 6 moet dringend worden gerestaureerd. Na vele jaren dienst, moeten veel onderdelen worden vervangen. Het gaat dan om veel hoogwaardig eikenhout en bijvoorbeeld 10 cm lange Romeinse spijkers. Daarvoor is veel geld nodig. Archeon is een actie crowdfunding begonnen waar iedereen een – al is het nog zo’n kleine – bijdrage aan kan leveren. Kom aan boord bij de Romeinen en schenk ook een bedrag via www.voordekunst.nl/komaanboordbijderomeinen
