In de Romeinse tijd was de Oude Rijn nog de hoofdstroom in de Lage Landen delta van de grote rivier de Rijn, die de Noordgrens van het rijk vormde. Eb en vloed drongen ver door in de binnenlanden en het gebied leek veel op de huidige Biesbosch.

In de loop van de eeuwen, verlegde de rivier haar loop en greep ook de mens in. Uiteindelijk was van de machtige Rijn een kanaalachtig riviertje overgebleven. Overigens waren er nog wel wat problemen. De afwatering liep niet altijd even goed.Rond Alphen waren er regelmatig overstromingen, omdat de monding van de Rijn bij Katwijk verzandde en er nieuw water uit de provincie Utrecht na regenval hier heen kwam. Bij Zwammerdam werd daarom rond 1150 een afdamming gemaakt. Hier hadden we minder problemen, maar in Utrecht des te meer.

Nederland was toen onderdeel van het Duitse Keizerrijk en keizer Frederik Barbarossa besloot dat de dam weg moest, maar dat Utrecht en Holland gezamenlijk een oplossing moesten vinden in het reguleren van het water. Koningin Juliana heeft in Zwammerdam in 1965 een herdenkingsbeeldje ter gelegenheid van het 800e jaar onthuld.

De Oude Rijn stond tot 1800 nog in open verbinding met de zee. In Alphen was er toen iedere dag 2x hoog- en laagwater. Bij laag water konden schepen het centrum niet passeren. Daarom is in de 17e eeuw een omloopkanaal gegraven, zodat een deel van de schepen in ieder geval wel kon doorvaren. Het omloopkanaal is grotendeels nog in takt, zij het dat er niet meer gevaren kan worden. Volgens velen een gemiste kans bij de grootschalige herinrichting van de Hoge Zijde. Het omloop kanaal loopt vanaf de Oude Rijn bij het Schoutenhuis in de Julianastraat via de Paradijslaan onder de Castellumstraat weer terug naar de Rijn.

Gerelateerde afbeeldingen:

Bekijk alles van Oude Rijn