Spoorhaven
Bij het station was vroeger een haven (vandaar de Havenstraat). Vanaf de Rijn konden schepen met groenten vanuit de polder naar het station varen voor verder vervoer per spoor. Naast de haven heeft ook een groetenveiling gestaan.
De haven kon bereikt worden via het omloopkanaal naast het Schoutenhuis in de Julianastraat. Langs de Bonifaciuskerk liep het water verder door tot aan het station.
Gerelateerde afbeeldingen:
Het omloopkanaal is ontworpen in de 17e eeuw om minder opstoppingen rond de Alphense brug te krijgen.
In die tijd stond de Oude Rijn nog in open verbinding met de zee. In Alphen was er iedere dag tweemaal eb en vloed. Bij laag water stond er zo weinig water in de Rijn, dat zwaar geladen schepen de Alphense brug niet konden passeren. De schepen moesten dan wachten tot het hoogwater was.
Ongeladen schepen konden via het omloopkanaal, de opstoppingen vermijden.
Het omloopkanaal is nog grotendeels terug te vinden, bij de Hoflaan, langs de Paradijslaan en de Postkade. Velen in Alphen vinden het nog steeds jammer, dat toen het complete centrum op de schop is gegaan rond 2000, het kanaal niet opnieuw is opengesteld voor kleinere schepen.
Op de kaart is te zien, dat de Molenvliet in het omloopkanaal uitkwam. De Molenvliet, tegenwoordig nog een klein slootje, werd toen nog gebruikt voor scheepvaart. Waar de Molenvliet vroeger liep is nog de zien aan een klein inham in het omloopkanaal ter hoogte van de Castellumstraat.
Het omloopkanaal kreeg in de 19e eeuw een aftakking richting het station. Daar werd een haventje aangelegd voor de aanvoer van kolen voor de treinen en voor verder transport van landbouwproducten uit de polder per spoor. In de prins Bernhardlaan lag toen de Kievitsbrug, genoemd naar de naastgelegen boerderij.