Vernieuwing BOZP risico voor gemeente
Tijdens de nieuwjaarsreceptie op 2 januari 2012 sprak burgemeester Bas Eenhoorn over het feit dat Veiligheid voorop staat, en dat we als gemeente Alphen op moeten passen dat we niet links en rechts worden ingehaald door het landelijk beleid en door de lobby van de grote steden. Voor je het weet loop je als middelgrote gemeente achter de landelijke ontwikkelingen aan met alle gevolgen van dien. Eén van de landelijke ontwikkelingen die Alphen goed moet volgen betreft de vernieuwing van de wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ). De BOPZ maakt het de burgemeester mogelijk om een psychiatrische patiënt tegen zijn wil op te nemen als er gevaar dreigt. Nederland kent de meeste dwangopnamen en separaties (opsluitingen in een isoleercel) in Europa. Wie het nieuws de afgelopen maanden goed gevolgd heeft weet dat het rijk van mening is dat de BOPZ hard aan vernieuwing toe is. De wetgever wil de rechtspositie van psychiatrische patiënten verbeteren en het aantal dwangopnamen en separaties terugbrengen. Daarvoor moet de wet aangepast worden. Dat is een nobel streven, dat nieuwe perspectieven en kansen biedt, maar zeker ook de nodige risicoâs voor een gemeente als Alphen met zich meebrengt.
Ten eerste vereist minder dwangopname meer ambulante behandeling en bemoeizorg. De kans dat een patiënt dan âuit het zichtâ van de zorg raakt is groter. Zeker gelet op de bezuinigingen in de GGZ en het toch al onder druk staande personeel. Daarnaast zal door de invoering van een eigen bijdrage voor de GGZ het aantal zorgmijders verder toenemen. Ook om die reden kunnen patiënten die eigenlijk hulp nodig hebben, uit het zicht van de GGZ raken. Patiënten mogen niet tussen wal en schip raken om vervolgens een gevaar voor zichzelf of de samenleving te worden.
Ten tweede leidt meer ambulante hulpverlening, meer bemoeizorg, meer zorgwensen van patiënten tot meer bureaucratie, toezicht en controle en meer verantwoordelijkheid voor het college om er âbovenopâ te zitten. Ongetwijfeld zullen extra kosten door het rijk worden afgewenteld op de gemeente.
Ten derde gaat vernieuwing van de BOPZ mogelijk gepaard met uitbreiding van burgemeestersbevoegdheden. Het gevaar van deze uitbreiding zit hem onder meer in het feit dat een burgemeester of wethouder Zorg zoveel bevoegdheden krijgt dat âopdrachtâ gegeven kan worden aan een crisisdienst of arts tot opname van âoverlastgevende, zieke en/of gevaarlijkeâ personen. Als burgemeester moet je niet op de stoel van een arts willen zitten. Een medical expert moet tot dit oordeel komen vanuit zijn onafhankelijk oordeelsvorming en expertise.
Al met al voldoende redenen om zich als gemeente Alphen aan den Rijn actief met de landelijke discussie over de nieuwe opzet van de BOPZ te bemoeien.
Anthony Polychronakis
