'Als je cultuur vervangt door sport klopt het ook'
De Cultuurvisie 2019-2024 is door de politieke partijen in Alphen aan den Rijn niet goed ontvangen. De inhoud is te algemeen, de burgerparticipatie mist en het document is inwisselbaar. "Als je het woord cultuur vervangt door sport, klopt het ook", aldus Gert van den Ham (D66).
“Het gaat heel goed met cultuur in Alphen aan den Rijn, maar niemand weet dat”, vindt wethouder Leo Maat. “Het doel van deze visie is niet om een praktische oplossing te bieden voor concrete problemen.” Wat het doel dan wel is, werd niet duidelijk. Alle politieke partijen willen dat de wethouder met een betere visie op cultuur komt. Maat denkt dat hij voor de zomer wel met antwoorden op de vragen komt, maar hij is niet van plan om het werkstuk over te maken.
Cultuur onderscheidt zich van andere sectoren. Hoe precies wordt inderdaad niet omschreven in de Cultuurvisie. Wel wordt een link gelegd naar andere beleidsterreinen, bijvoorbeeld maatschappij, economie en onderwijs.
Visie
De essentiële uitdaging voor wethouder Leo Maat is het formuleren van een visie op cultuur in Alphen aan den Rijn. Dit zou ‘de stip aan de horizon’ moeten zijn. In de Cultuurvisie 2019-2024 ontbreekt die stip en daarmee ook een gemeentelijke visie.
“Inhoudelijk schort er veel aan”, aldus Iris van de Kolk (SP). Zij mist ook de input vanuit de participatie: “Ik ben teleurgesteld. Dit is broddelwerk!” Ook Nieuw Elan is niet blij. “Ik lees veel niet terug in de visie. Erfgoed en musea ontbreken en daardoor ook de verbinding”, zegt Petra Hoogenes. “Cultuur is belangrijk en in dit stuk mis ik de visie.”
Wel wordt in het stuk gewezen op de waarde van cultuur voor de samenleving op maatschappelijk gebied: ‘cultuur draagt bij aan oplossingen op het gebied van eenzaamheid, polarisatie en schooluitval’. Ook economisch levert cultuur een belangrijke bijdrage: ‘een aantrekkelijk cultureel aanbod draag bij aan de leefbaarheid waardoor bedrijven zich hier graag willen vestigen’.
Zelf doen
Gebouwen - dus onderdak voor iedere culturele instelling, organisatie of vereniging - ontbreken in de visie. Wel worden zijdelings basisvoorzieningen zoals theater en bibliotheek genoemd. De politieke partijen willen ook Parkvilla bij de Cultuurvisie betrekken.
Belangrijk in de Cultuurvisie zoals deze op tafel ligt, zijn de mogelijkheden om zelf aan cultuur te doen, bij voorkeur om de hoek: ‘investeren in een duurzame culturele infrastructuur in alle dorpen en kernen’.
Erfgoed, musea en gebouwen worden apart bekeken en staan niet in de Cultuurvisie: ‘in deze visie beperken we ons tot de kunstzinnige uitingen van cultuur’. Met de nadruk dus op zelf doen vlakbij huis.
Regelingen
In de Cultuurvisie 2019-2024 wordt een aantal regelingen voorgesteld om de culturele sector te ondersteunen. Zo komt er een 1 procent regeling, waarbij voor elk nieuwbouwproject 1 procent van de kale bouwsom wordt gereserveerd voor een kunstwerk in of bij dit gebouw. Er wordt een popprogrammeur aangesteld om het popaanbod te organiseren. Een cultuurmakelaar moet alle organisaties leren kennen en met elkaar verbinden om tot samenwerking te komen.
De 1 procent regeling is ooit afgeschaft vanwege de kosten en krijgt dus nu een nieuwe kans. Popmuziek werd in de gemeente ondersteund door het PopPlatform, dat vanwege problemen met de gemeente uiteindelijk zichzelf ophief. De popprogrammeur mag het nu opnieuw gaan proberen. Een cultuurmakelaar is volgens de wethouder in andere gemeenten succesvol, daarom zou dat in Alphen aan den Rijn ook het geval moeten zijn.
Financiën
Desondanks is het budget voor cultuur niet groot. “Voor een stad als Alphen aan den Rijn is het niet erg veel”, zei Bas van Polanen (VVD). GroenLinks hoopt dan ook op steun voor meer geld voor haar wethouder. “Dat verwacht ik van de coalitie en ik wil meer draagvlak vanuit de oppositie”, aldus René Driesen, die een popprogrammeur en een cultuurmakelaar niet ziet zitten. Driesen denkt dat die functies beter door vrijwilligers in een Cultuurraad kunnen worden uitgevoerd.
Interessant is een projectbudget van 250.000 euro, deels om de cultuurmakelaar te financieren deels voor de subsidieregeling experimenten. Daarnaast wordt hieruit een onderzoek betaald naar de bestaande huisvesting en het toekomstbestendig maken hiervan.
De Cultuurvisie 2019-2024 is op donderdag 9 mei uitgebreid besproken in een raadscommissievergadering in het Alphense gemeentehuis.
Op de foto: Open Dag bij Parkvilla
