ADHD bij meisjes
ADHD is niet alleen de hele dag in de weer zijn, op de banken springen en altijd voor de beurt praten. Er bestaat namelijk ook de vorm ADHD zonder de H van hyperactiviteit, namelijk het overwegend onoplettende type.
Bij deze vorm, ook wel bekend als ADD, is vooral sprake van ernstige en aanhoudende aandachtszwakte. Vaak wordt een kind of jongere dan omschreven als dromerig en vindt hij of zij het lastiger om de aandacht in het hier-en-nu te houden. Van deze vorm heb je vaak zelf veel last omdat het zich veelal in je eigen hoofd afspeelt, maar het is niet altijd even goed waar te nemen door anderen. En juist die ‘onzichtbaarheid’ maakt het lastig.
Verwachtingen
Zo ziet de Praktijk4Kids bij meisjes met ADHD-I (het overwegend onoplettende type) dat ze op de basisschool soms nog kunnen meekomen en kenmerken van aandachtstekort niet altijd worden gezien door de omgeving. Daarbij kan intelligentie ook nog een rol spelen: bij een hogere intelligentie doorlopen kinderen de basisschool vaak makkelijker, maar gaat de middelbare school steeds meer vergen. Hierdoor kan zo’n meisje op de basisschool bijvoorbeeld nog voldoendes scoren op een CITO-toets en blijft de moeite met concentratie relatief ‘onzichtbaar’.
Uiteindelijk kan dit echter gaan opbreken, aangezien het de leerling wel heel veel energie kost om de aandacht bij de instructie te houden en om te proberen om deze CITO-scores te blijven behalen. Er kan als het ware een druk ontstaan om maar slim te blijven overkomen. Daarbij is het bij meisjes ook vaker zo dat zij de druk voelen van de maatschappij om netjes en ordelijk te zijn en om zich goed te gedragen. Het gevolg kan onder andere zijn dat ze een perfectionistische aanpak gaan gebruiken, zodat ze hun werk gedaan krijgen. Zo kan het zijn dat ze juist extra veel op details gaan letten, hetgeen veel tijd, oefening en energie vraagt. Dit allemaal om het gewenste resultaat te behalen. Ze werken dus vaak harder om hun leerproblemen te verbergen en om te voldoen aan de verwachtingen van de omgeving.
Zeker wanneer kinderen ouder worden en de eisen ook steeds hoger komen te liggen, kan dit gaan opbreken. Het lukt niet meer voldoende om alles voor elkaar te krijgen, nu verwacht wordt dat ze dingen zelfstandiger gaan oppakken en het werk ook steeds meer wordt. Er wordt steeds meer gevergd van het plannings-, organisatie-, herinnerings- en concentratievermogen (executieve functies). Zo kan het op de middelbare school lastig worden om alles op tijd af te krijgen wanneer je jezelf de perfectionistische aanpak hebt aangeleerd en wanneer je het lastig vindt om de aandacht bij de verschillende instructies te houden, zeker nu de leerstof in een relatief sneller tempo verwerkt dient te worden. Het kan steeds lastiger worden om aan de eisen van de omgeving te voldoen.
Bewustwording
Wanneer het voor de omgeving blijvend onzichtbaar is wat er precies aan de hand is en een meisje steeds meer worstelt met zichzelf, kan dit mogelijk leiden tot bijkomende problemen zoals teruggetrokkenheid, angsten en/of emotionele problemen. Dit hoeft natuurlijk niet altijd zo te zijn, maar het kan wel een gevolg zijn van deze langdurige ‘onzichtbaarheid’ van ADHD. Het is dan ook belangrijk dat er in de omgeving (zoals op school) meer kennis komt over de verschijningsvormen van ADHD, ook bij meisjes, zodat een eventuele ADHD op tijd herkend kan worden en er passende hulp geboden kan worden. Wanneer er vermoedens zijn van ADHD, kan er, in overleg met een orthopedagoog of psycholoog, bekeken worden of een diagnostisch onderzoek naar ADHD wenselijk is.
Het kan rust en begrip geven wanneer duidelijk is dat bepaalde dingen lastiger zijn door ADHD en daarbij kan er ook de nodig hulp geboden worden. Ouders, leerkrachten en andere professionals kunnen helpen bij het ontwikkelen van een omgeving die het meisje ondersteunt, zodat ze zich sterk en competent gaat voelen en ze zich steeds meer bewust wordt van haar mogelijkheden.
Adviezen
In het boek ‘Meisjes met ADHD’ staan verschillende lijstjes met kenmerken, die passend kunnen zijn bij ADHD. Deze lijsten zijn ontwikkeld om een ouder, leerkracht en/of hulpverlener meer bewust te maken van bepaalde symptomen en om te helpen bij het stellen van de juiste vragen aan het kind of de jongere zelf. Er zijn lijsten aanwezig voor peuters, basisschoollleerlingen en voor leerlingen op de middelbare school. Daarnaast is een zelfrapportagelijst aanwezig voor meisjes. Dergelijke lijsten kunnen dus helpen bij een beeldvorming, mochten er vermoedens zijn van ADHD. Wanneer de vragen allemaal met ‘ja’ beantwoord worden, betekent dit overigens niet noodzakelijkerwijs dat er sprake is van ADHD. Mochten er wel zorgen over zijn, dan kunnen ouders altijd contact opnemen met een orthopedagoog of psycholoog.
Ook De Praktijk4Kids kan hierbij helpen, in de vorm van onderzoek en/of behandeling. Mocht u meer informatie willen ontvangen, dan kunt u contact opnemen met karin@depraktijk4kids.nl (locatie Alphen aan den Rijn) of gwenny@depraktijk4kids.nl (locatie Nieuw-Vennep).