Blog: Voorlezen = Opvoeden
Een hoogleraar onderwijskunde meldde vorige week in De Volkskrant dat voorlezen en een bezoek met je ouders aan de bibliotheek geen normale onderdelen meer hoeven te zijn van de opvoeding, maar gezien moeten worden als een privilege. Gelukkig trekken de deskundigen in Alphen aan den Rijn zich daar niets van aan.
Het einde van het schoolseizoen nadert en dus nemen de aanvragen voor informatie voor een boekbespreking over één van mijn boeken af. Van september tot mei krijg ik er zo’n vijf tot tien per dag. Het grootste gedeelte van die boeken wordt geleend in de bieb. Maar landelijk gezien neemt het aantal bibliotheken schrikbarend snel af. Daar schiet de overheid in zijn eigen voet. ‘Ach,’ liet onze minister-president zich ooit een keer ontvallen, ‘boeken kun je goedkoop op marktplaats kopen, dus ze zijn voor iedereen toegankelijk.’ Maar zou hij echt niet weten dat wanneer er niet geïnvesteerd wordt in leesbevordering op jonge leeftijd, de overheid zichzelf vroeg of laat tegenkomt? Want voorlezen is meer dan alleen een verhaaltje vertellen.
Uit onderzoek is gebleken dat voorlezen de woordenkennis van het kind vergroot, waardoor het zich makkelijker kan uiten. Het prikkelt de fantasie zodat het spelenderwijs leert oplossingen te bedenken. Het inlevingsvermogen wordt vergroot omdat kennis wordt genomen van andere leefomstandigheden. En tenslotte, maar zeker niet de minst belangrijke reden, voorlezen geeft een intiem moment tussen ouder en kind. Sterker nog; uit datzelfde onderzoek is gebleken dat wanneer vaders voorlezen de impact nog groter is omdat de moeder, over het algemeen, nog altijd de meeste aandacht aan een kind besteed. Hoe jonger je begint met voorlezen, hoe groter de kans dat een kind later sneller een boek pakt. Want naarmate ze ouder worden, nemen de verleidingen toe. Het groeiend aanbod van sociale media, games en andere alternatieven is een geduchte tegenstander.
Gelukkig krijgen we in Alphen aan den Rijn, als de voortekenen niet bedriegen, in de loop van 2020 een prachtige nieuwe bibliotheek. Maar belangrijker nog; daarnaast zijn op scholen in Alphen en omstreken vier leesconsulenten van Bibliotheek Rijn en Venen actief met De Bibliotheek op School. Een ideale manier om boeken dichterbij de jonge lezer te brengen. In totaal zijn al zeventwintig scholen aangesloten. Een respectabel aantal zeker in de wetenschap dat ook leraren en leraressen volgepropt worden met activiteiten waardoor lezen al snel in het gedrang komt. Ik merk bij schrijversbezoeken op scholen door het hele land dat leerlingen op een school waar een goede bibliotheek is, veel meer geïnteresseerd zijn in lezen en mondiger zijn.
En dus durf ik hier, zonder hoogleraar te zijn en met de kennis van hierboven, wel te stellen dat voorlezen en bibliotheekbezoek een grondrecht zou moeten zijn en geen privilege.