De geschiedenis van Raadhuisstraat 211
Tegenwoordig is de Raadhuisstraat 211 een kantoorpand waar Alphens.nl, ons moederbedrijf Sera Business Design en reclamebureau Creatieve Geesten gevestigd zijn. Maar wist je dat het pand voorheen een kaaspakhuis was? Ruim een eeuw geleden werd toestemming gegeven aan Johan Carel van Muijen om een blok van vijf huizen om te toveren tot een kaaspakhuis, een belangrijk historisch bouwwerk in de Raadhuisstraat.
Vandaag de dag vind je in de Raadhuisstraat, genoemd naar het oude raadhuis van de voormalige gemeente Aarlanderveen, nog altijd de nodige speciaalzaken en horecagelegenheden. Tientallen jaren geleden vormde de Raadhuisstraat, samen met de Van Mandersloostraat en de Aarkade, het hart van Aarlanderveen. Tot aan de Maranathakerk toe vond je een variatie aan winkels. Ook vond je er arbeidershuisjes, waar kenmerkend voor was dat de huisdeur zich niet aan de straatkant bevond.
‘t Hofje
De oudste vermelding van het pand op het huidige huisnummer 211 dateert rond 1700. Het pand maakte toen samen met Raadhuisstraat nummer 213 en 215 onderdeel uit van ’t Hofje, een stukje uiterdijk van ongeveer 524 m2 groot langs de Rijn. De echtgenote van pijpenmaker Cornelis van Rijk, Elizabeth Groeneveld, had op nummer 211 een kruidenierswinkel. Daar verkocht zij niet alleen ham, spek, gerookt vlees, zout en zeep, maar ook tabak. Aan het einde van de achttiende eeuw liet Cornelis een nieuwe pijpenfabriek met pak- en woonhuis bouwen. Vlak daarna stierf Cornelis en verkocht Elizabeth de percelen die samen ’t Hofje waren gaan heten.
Kaaspakhuis
Toen het pand een aantal jaar later in handen kwam van kaashandelaar Johan Carel van Muijen, bevonden zich daar vijf kleine woningen voor arbeiders. Hij transformeerde het in een kaaspakhuis. De in 1882 geboren kaashandelaar, reisde met de veeschuit van zijn vader van en naar de veemarkt in Leiden. Daar kocht hij aan het eind van de negentiende eeuw een Leids kaasje. Eenmaal terug in Alphen werd het eerste kaasje vrij snel langs de straat verkocht. En dat bleek een succes. Na enige tijd kon Van Muijen een pand bemachtigen in de Van Mandersloostraat voor een bescheiden winkel. Met de opbrengst van de verkoop van een deel van zijn onroerend goed en een lening, kon hij in 1914 het pand even verderop in de Raadhuisstraat kopen.
De veeschuit van zijn vader had hij inmiddels ingeruild voor een paard en wagen. Hiermee ging hij naar de Bodegraafse kaasmarkt, waar hij kazen kocht van boeren uit de omgeving. De kaashandel ging goed. De paard en wagen maakten op den duur plaats voor een tweedehands A-Fordje. In het zwart overschilderde voertuig reisde hij de regio door om zijn klanten te bezoeken, met de kazen op de zitplaatsen en de gereedschappen onder het achterklepje. Ook het kaaspakhuis ging erop vooruit. In 1928 werd een verdieping toegevoegd zodat daar kaas kon worden geborgen. Als kaasberging kwam het perceel omstreeks 1955 buiten gebruik; de overige ruimten werden verhuurd.
Kantoorpand
Van Muijen werd opgevolgd door zijn zoon Marius. Hij verkocht de kazen vanuit de kaaswinkel naast de Alphense Brug. Op die plek heeft de kaaswinkel jarenlang gezeten, maar inmiddels vind je daar een vestiging van snackbarketen Bram Ladage. En het kaaspakhuis in de Raadhuisstraat? Twee architecten werden in 1974 eigenaar van het perceel en bouwden het pand het jaar daarna om tot architectenkantoor. Zij gaven de gevel het pand de herkenbare blauwe kleur waar niet alleen wij, maar ook menig Alphenaar door de jaren heen gewend aan is geraakt.
Dit artikel is tot stand gekomen met informatie uit 'De Viersprong', het magazine van de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn. In 2002 heeft de heer G.P. van Muijen een artikel gewijd aan de historie van de panden in de Raadhuisstraat die onderdeel uitmaakten van ’t Hofje.
Dit artikel is eerder verschenen in de tiende editie (december 2021) van het Alphens.nl Magazine. Heb je het magazine niet ontvangen? Je kunt een exemplaar ophalen op ons kantoor aan de Raadhuisstraat 211.
