Dit is er in Alphen te doen op Open Monumentendag
Dit weekend openen duizenden monumenten in Nederland hun deuren voor het publiek tijdens de VriendenLoterij Open Monumentendag. Het landelijke thema van deze 35e editie is inclusie. Benieuwd wat er allemaal te doen is in Alphen? Dat lees je hier.
Het landelijk thema is “Mijn monument is jouw monument”. Dit thema draagt gastvrijheid en toegankelijkheid uit. Het programma zal iets minder uitgebreid zijn omdat in meerdere monumenten de noodzakelijke 1,5 meter afstand bezoek binnen niet mogelijk maakt. Er is daarom meer aandacht voor buitenactiviteiten.
Monumenten in Alphen
Gebouw ‘De Vergulde Wagen’ (1913)
Open van 11:00–16:00
Het pand is gebouwd als woning met timmermanswerkplaats. Sinds 1999 is de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn hierin gevestigd. De vereniging, opgericht in 1948, is van groot belang voor de geschiedenis van Alphen aan den Rijn. Met het verenigingsblad ‘De Viersprong’ geeft zij bekendheid aan de historie van de gemeente. Huidige tentoonstelling: “Middenstanders, speciaal kruideniers en slagers”. Deze is te bezoeken t/m eind oktober 2021. Om 11:00 en 14:00 uur worden er gratis stadswandelingen georganiseerd.
Adventskerk (1922) met Steinmeyer-orgel (1922)
Niet geopend voor bezoek, wel voor het OMDslotconcert om 16:00 uur. Ook zal beiaardier Marianna Marras tussen 11:00 en 12:00 uur het carillon bespelen.
De kerk staat op de plaats van het in 1916 afgebrande kerkgebouw. Dit pand verving een in 1619 afgebrande kerk. Het is een monumentaal bakstenen gebouw met de grondvorm van een Grieks kruis onder een zadeldak met steekkappen. De vierkante klokkentoren heeft veel baksteen ornamenten. De beeldbepalende kerk bevat grote roosvensters met kleurig glasin-lood. Het originele, mechanische uurwerk uit 1928 dat tot 1990 dienst deed, is bewaard gebleven.
Grafkapel Fam. De Smeth (1773)
Open van 13:00-16:00
In deze grafkapel achter de Adventskerk werden tussen 1773 en 1887 21 telgen van de familie De Smeth bijgezet. De grafkapel is in 1970 door de familie aan de gemeente verkocht en hierna gerestaureerd. Thans doet zij dienst als stiltecentrum.
Winkelwoonhuis De Hazelaar (ca.1850)
Open van 10:00-17:00
De eerste vermeldingen van een stenen gebouw met kelder dateren uit 1625. Die kelder met kruisgewelven en plavuizen is nog voor een deel in tact. Rond 1850 wordt op de oude fundamenten een nieuw winkelwoonhuis gebouwd, de toonbanken daarvan worden nu nog gebruikt. In 1910 wordt het drogisterij Hoogeveen. De erven Hoogeveen gaan in 1992 over tot een volledige restauratie van het gehele pand waarna in 1994 De Hazelaar de drogisterij voortzet. In 2017 heeft Burgemeester Liesbeth Spies de gaper aan de voorgevel onthuld. Met Natuurdrogisterij De Hazelaar wordt al ruim 110 jaar invulling gegeven aan een zelfstandige drogisterij in dit pand.
Het Schoutenhuis (1640)
Open van 10:00–16:00
Geheel gerestaureerd in de 20e eeuw. Dit is het oudste pand van Alphen-centrum, het vormt een hoeksteen van het ‘Vierkante Dorp’ en is van bijzondere stedenbouwkundige waarde. Het doorstond oorlogen en bezettingen en was in 1795 de ambtswoning van schout Pieter Dozy, ook gaat het verhaal dat Peter Stuyvesant eens in het Schoutenhuis gelogeerd heeft. In het pand is nu een lunchroom gevestigd waar mensen met een lichte verstandelijke beperking van gastvrijheid hun vak hebben gemaakt.
St. Bonifaciuskerk (1886) met Hilboesen-orgel (1900)
Open van 10:00-17:00
Kerk met pastorie en kerkhof. Gebouwd als driebeukige neogotische kruisbasiliek. Het schip heeft een houten tongewelf, de zijbeuken zijn voorzien van een stenen gewelf. Het gepolychromeerde neogotische interieur is in de loop der jaren door verschillende kunstenaars tot stand gekomen.
Je kunt de kerk vrij bezoeken met inachtneming van de 1,5 meter afstandsregel. Er is een tentoonstelling over St. Bonifacius. Zijn leven, zijn werk en de verering na zijn dood. Alexander Schippers speelt om 14:00 uur een lunchconcert op het orgel. Vanwege de coronabeperkingen kan de toren niet beklommen worden.
Voormalig Kantongerecht (1880/81)
Open van 10:00-17:00
Het pand is gebouwd in de bekende baksteenarchitectuur van voor 1900. Het metselwerk is voorzien van zgn. spekbanden. De hoogte van de verdiepingen en de hoge ramen geven het pand een monumentale uitstraling. De bovenramen zijn voorzien van ronde togen. Tot 2013 was hier de zittingsplaats van de sector kanton van de rechtbank Den Haag. Thans is het in gebruik door een uitvaartonderneming.
Oudshoornse kerk (1665) met Hess-orgel (1783)
Open van 12:30-17:00
Deze kerk is het op twee na oudste monument van Alphen. Bezoek is mogelijk: ieder uur (vanaf 12:30 uur) zijn er maximaal 30 mensen welkom die een zitplaats zoeken met in achtneming van de 1,5 meter afstandsregel. Zij krijgen een korte presentatie over de historie van de kerk en het orgel, waarna de organist een tweetal stukken zal laten horen die het karakter en de klankschoonheid van het instrument zoveel mogelijk recht doen. Na afloop van het orgelspel worden de bezoekers verzocht de kerk weer te verlaten via de achteruitgang. Daarna zal de kerk worden geventileerd tot de volgende bezoekersgroep van maximaal 30 wordt ontvangen.
Korenmolen “De Eendracht” (1752 / 1898)
Open van 09:00–16:00
Deze molen is in 1752 te Zaandam nieuw gebouwd, later afgebroken en in 1898 opnieuw opgebouwd in Alphen aan den Rijn. Gerestaureerd in de 20e eeuw. De molen heeft een achtkantige stenen onderbouw, de bovenbouw is met leien gedekt. De molen wordt door een vrijwilligersgilde bemalen, dat ook de rondleidingen verzorgt en het meel verhandelt. De molen is aangesloten bij het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde. De molenaar bepaalt op het moment zelf of bezoekers op veilige afstand binnen kunnen komen in verband met de coronamaatregelen.
Fietstocht door Alphen langs ‘moderne monumenten’
Deze tour wordt georganiseerd door CAS Alphen rondom het thema ‘moderne monumenten’. Je fietst langs ogenschijnlijk alledaagse modernere woongebouwen, winkelgebouwen en openbare gebouwen, terwijl CAS Alphen je meer vertelt. De relatief jonge gebouwen hebben vaak de status van monument nog niet behaald, maar hebben desondanks een belangrijke functie in het stedelijk weefsel van de stad. De sociale functie als plek waar mensen elkaar bewust of onbewust ontmoeten maakt dat de gebouwen goed passen bij het inclusieve thema van deze dag.
Tijdens deze twee uur durende fietstocht vanaf het centrum door Ridderveld, ontdek je dat niet alleen oude gebouwen ertoe doen. Ook jonge gebouwen horen erbij en zijn van waarde voor Alphen aan den Rijn. Het verzamelpunt is bij Gek van Fietsen, Frederik Hendrikstraat 2 in Alphen aan den Rijn. Om 10:00 uur wordt gestart. Aanmelden is niet nodig en deelname is gratis.
Benieuwd wat er in de andere kernen te doen is? Hier vind je het programmaboekje.
Bron: Open Monumentendag Alphen aan den Rijn
