Intensiveringsvisie voor woningbouw in Alphen: wat is het en waarom is het nodig?
In onze gemeente heerst een grote woningbehoefte. Om de beperkte ruimte slim te benutten zal onder andere compact gebouwd moeten worden, wat zich uit in hoogbouw en verdichting. Het intensiveringsplan vormt de leidraad voor verdere ontwikkeling van bouwinitiatieven binnen het bebouwde gebied van de gemeente.
In de intensiveringsvisie staan de plannen, maar ook de uitdagingen waar de gemeente voor komt te staan zoals duurzaamheid en leefbaarheid. De gemeente streeft ernaar om Alphen aan den Rijn aantrekkelijk(er) te maken door betaalbare huizen te bouwen en meer groen en gezond leefklimaat aan te leggen. Ook wil de gemeente klimaat-adaptief bouwen, zodat woningen op de toekomst zijn voorbereid.
Het doel kan dan ook worden samengevat als ‘het ontwikkelen van nieuwe kwalitatief hoogwaardige en dynamische gebieden met voorzieningen en een goed ingerichte en aantrekkelijke openbare ruimte, die uitnodigt tot ontmoeten’. De gemeente zal hierbij zoeken naar efficiënte plekken om te bouwen waar genoeg ruimte is voor betaalbare woningen en waar ook meteen de leefomgeving kan worden verbeterd.
Ook geeft de gemeente voorkeur aan binnenstedelijke ontwikkeling voordat in buitenstedelijke locaties gebouwd wordt. De gemeente is wel gestart met het onderzoeken van de stadsranden, waar vergroening en verstedelijking ‘uitstekend hand in hand gaan’.
Kansen en bedreigingen van (hoge) verdichting
Verdichting dus, bij voorkeur binnenstedelijk. Hoewel dat meerdere positieve effecten kan hebben, kleven er ook nadelen aan verdichting.
De kansen die het efficiënte ruimtegebruik met zich meebrengt lees je hier.
- Verdichting zorgt voor een groter draagvlak voor bestaande voorzieningen. Hoe meer personen er in Alphen aan den Rijn wonen, hoe meer mensen gebruik maken van de voorzieningen en hoe meer vraag er is naar nieuwe voorzieningen.
- Intensivering zal ook de kwaliteit van de openbare ruimte verbeteren. Met binnenstedelijke verdichting zullen plekken worden gecreëerd voor mensen om samen te komen en te recreëren. Mede door een autoluwe inrichting ontstaan interessante gemengde milieus voor diverse doelgroepen, met kansen voor niet-gemotoriseerd verkeer en prettige en veilige leefomstandigheden.
- Met verdichting kan ingespeeld worden op klimaatverandering en op de urgentie tot een grotere biodiversiteit. Tijdens het verdichtingsproces kunnen voorwaarden met betrekking tot duurzaamheid en klimaat worden gesteld om zowel de woningen en de omgeving een aantrekkelijker leefgebied te maken in periodes van extreme hitte.
- Het mengen van wonen, werken en voorzieningen draagt bij aan een reductie van mobiliteit, aan een (over de tijd) gedeeld gebruik van infrastructuur en parkeerplaatsen, en aan meer levendigheid op straat. Een gemengd gebied laat bovendien hogere bebouwingsdichtheden toe.
- Verder kan de nieuwbouw inspelen op de nieuwe woon-werkbehoeften die zijn ontstaan tijdens de coronapandemie. Nu we onze woning voor meer doeleinden gebruiken, stellen we hogere eisen aan onze woning en leefomgeving. Met binnenstedelijke verdichting wil de gemeente ook luisteren naar woningwensen en bijvoorbeeld het groen in de omgeving.
- Ook zal verdichting mogelijkheid bieden om verschillende type woningen aan wijken toe te voegen. Zo komen er in eenzijdige wijken meer verschillende mensen te wonen, wat de sociale cohesie zal vergroten.
Maar hoge(re) dichtheden brengen ook bedreigingen met zich mee.
- Een valkuil van binnenstedelijke verdichting kan het eenzijdig transformeren naar woningbouw zijn. In deze situatie zullen belangrijke voorzieningen, de zogenoemde ‘smaakmakers’ van een buurt of wijk, wegvallen. Het leefgebied zal daardoor minder gevarieerd worden. Met de enorme vraag naar woningbouw is deze valkuil reëel.
- Functiemenging is niet alleen een voordeel, maar kan ook worden gezien als nadeel. Verschillende voorzieningen, zoals huizen, horeca en vervoer, dicht op elkaar kan leiden tot bijvoorbeeld geluidsoverlast en veiligheidsrisico’s.
- Ook kan verdichting zorgen voor een verslechterde leefomgeving als er niet kritisch gekeken wordt naar de plannen. Voorbeelden hiervan zijn geluidhinder en luchtvervuiling, maar ook stedelijke hitte-eilanden en gezondheidsproblemen.
Doelgroep
Maar voor wie gaat de gemeente eigenlijk bouwen? Er ligt een opgave om 600 woningen per jaar te realiseren. Twee derde is gericht op Alphen-Stad en een derde op de kleinere kernen. De woningbehoefte is vooral gericht op appartementen en eengezinswoningen, en wordt steeds meer bepaald door binnenlandse migranten. De vraag voor appartementen komt vooral van starters en senioren.
De bouw van appartementen vraagt om een nieuwe Alphense stedelijkheid, waar meerdere functies gemengd kunnen worden. De behoefte aan eengezinswoningen komt van (aankomende) gezinnen. In de woonwijken zal gekeken worden naar ruimte voor rijwoningen, appartementen zullen gerealiseerd worden in de dynamische stedelijke wijken.
Wil je weten op wat voor soort locaties de gemeente mogelijkheden ziet om te bouwen en hoe de gemeente de maatschappelijke uitdagingen aan wil pakken? Houd Alphens.nl dan in de gaten.
