Legio II Augusta en castellum Albaniana
Is er een verband tussen een beroemd Romeins legioen en een castellum in een uithoek van het Romeinse Rijk? Nee, niet rechtstreeks. Maar indirect zijn er best lijntjes te trekken. Legio II Augusta is een van de vier legioenen die Britannia veroveren in 43 en Albaniana is een van de Romeinse forten die vanaf 41 speciaal met datzelfde doel langs de Rijn is gebouwd.
Keizer Claudius maakt handig gebruik van de voorbereidingen door zijn voorganger Caligula voor de verovering van Britannia. Na diens dood pakt Claudius de plannen op. Ook generaal Corbulo doet dat, door bijvoorbeeld castellum Albaniana af te laten bouwen in plaats van de bouw te staken als Caligula besluit om de Noordzee toch niet over te steken.
Albaniana en de Rijngrens
Castellum Albaniana is vanaf het jaar 41 gebouwd om de transportroute tussen het Romeins-Germaanse achterland en de Noordzee te beveiligen. Voor de verovering van Britannia is de Rijn namelijk een belangrijke verkeersader. Later, vanaf het instellen van de Rijngrens in het jaar 47, komt daar een functie bij. Albaniana dient vanaf dan ook om de nieuwe grenszone langs de rivier te bewaken en het grensverkeer over de rivier in goede banen te leiden.
Inspectiereizen van Romeinse keizers
De locatie aan de belangrijke transportader betekent dat elke keizer die Britannia bezoekt langs Albaniana vaart onder meer om onderweg de garnizoenen te inspecteren. Keizer Hadrianus besluit na zijn inspectie om de Limesweg langs de Rijn een flinke upgrade te geven. Keizer Septimius Severus besluit om het stenen castellum Albaniana te renoveren. Dat blijkt uit de inscriptie op een poortsteen.
Hoe Legio II aan haar naam komt
Het tweede legioen is opgericht in 43 BCE vlak na de dood van Julius Caesar als Legio II Sabina. Het legioen doet dienst onder de geadopteerde zoon van Caesar, Octavianus, tijdens de dan heersende burgeroorlog in Italië. Vervolgens wordt Legio II in Gallië gestationeerd.
Rond het jaar 30 BCE is de situatie stabiel en Legio II wordt overgeplaatst naar Hispania. In 27 BCE wordt Octavianus de augustus. Deze titel verbastert tot een eigennaam achter de verbastering van een andere titel: keizer Augustus. Legio II wordt ingezet bij de Cantabrische Oorlogen en ontvangt vervolgens de erenaam Augustus. Sindsdien voert het legioen de naam Legio II Augustus.
Stationering langs de Rijn
Na de verloren Slag bij het Teutoburgerwoud in het jaar 9, waarbij generaal Varus drie legioenen verliest, wordt Legio II Augusta ingezet aan de Rijn in Germania, eerst bij Mogontiacum (Mainz) en daarna bij Argentoratum (Straatsburg). Sinds het jaar 41 is de latere keizer Vespasianus de legeraanvoerder.
In het jaar 43 is Legio II Augusta een van de vier legioenen die met keizer Claudius de Rijn afzakt, langs castellum Albaniana vaart, een groot kamp opslaat bij Praetorium Agrippina (Valkenburg) en dan vanaf Lugdunum (Katwijk) de oversteek maakt naar het begeerde Britannia.
Legio in Britannia
Legio II Augusta blijft vervolgens in Britannia. Vanaf ongeveer het jaar 70 tot in de vierde eeuw bemand het legioen het castrum Isca Silurum (Caerleon in Wales). De vicus bij het castrum groeit uit tot een Romeinse stad.
Romeins Festival
De komende twee weken is in Museumpark Archeon een Romeins Festival. De belangrijkste groepen herbelevende Romeinen zijn de Nederlandse en Britse groep Legio II Augusta. Legio II Augusta slaat al meer dan 25 jaar jaarlijks haar tenten op in het museumpark. Voor meer informatie over het festival kijk op www.archeon.nl
Op de foto's: leden van Legio II Augusta tijdens een eerder Romeins Festival
Meer over het Romeinse verleden van gemeenter Alphen aan den Rijn is te lezen (en te zien) op www.RomeinsAlphen.nl
