MINERVA Framen
Ik blijf me verbazen over hoe je over exact hetzelfde onderwerp met exact dezelfde informatie toch een totaal ander gezichtspunt naar voren kunt brengen. En dan bedoel ik niet dat er een verschil van mening is over de feiten. Nee, dit gaat over framen.
Framen is een debattechniek of overtuigingstechniek. Daarbij wordt ingespeeld op gevoelens, zodat een bepaald beeld ontstaat. Het is een techniek die veel wordt gebruikt in de politiek. Vooral negatief. Gewoon omdat negatief framen veel gemakkelijker is dan positief framen. Met andere woorden: je haalt je tegenstander onderuit door deze als slechterik neer te zetten.
Daar zit ik inmiddels dertig jaar naar te kijken in de Alphense politieke arena. Door framen ontstaan politieke tegenstellingen, net zolang totdat de dames en heren politici rollebollend over straat gaan. Daarna ontstaat een tegenbeweging om iedereen weer op één lijn te krijgen: het beste doen voor onze gemeente.
Wat er goed is, daarover verschillen de meningen niet zo heel veel. Gewoon omdat er zoiets als gezond verstand bestaat. En dat zie je ook terug in de verkiezingsprogramma’s. De overeenkomsten zitten op 90 procent en de verschillen op 10.
Nu is het niet erg dat er verschil van mening is. Dat is juist goed in een democratie. Door over de verschillen te praten, krijgt iedereen meer inzicht en worden minderheden niet vergeten. De besluiten worden dus beter.
Bij framen worden de verschillen uitvergroot. Maar niet op een duidelijke en eerlijke manier. Framing in het Engels betekent: erin luizen. En dat gebeurt door emoties te bespelen en woorden te manipuleren. Voorbeelden zijn er genoeg. Een hele bekende is het gebruik van deze woorden voor vegetarisch eten: 'plantaardige voeding' of 'konijnenvoer'.
In de lokale politiek zie ik het vooral als een oppositiepartij zich wil profileren. Dan worden standpunten naar voren gebracht door te framen. De laatste tijd heeft GroenLinks er in haar opiniestukken een handje van.
Een aardig voorbeeld is de discussie over woningbouw. Daarin stelt GroenLinks dat de linkse partijen procentueel meer sociale woningbouw willen. Driekwart van de gemeenteraad wil echter het landelijk beleid volgen ook in Alphen aan den Rijn en daarom wordt het percentage verhoogd van 25 naar 30. Dat heet dan bij GroenLinks: raad stemt tegen meer sociale woningbouw.