Wegverkeer dat zich in de jaren ’50 tussen Alphen aan den Rijn en Leiden wilde verplaatsen, deed dit langs de lage of de noordelijke zijde van de Rijn. Maar daar zat wel één groot obstakel: de ’s Molenaarsbrug. Daarom werd de oude brug vervangen voor een nieuwe brug.

In 1861 werd de ’s Molenaarsbrug in Alphen aan den Rijn gebouwd, over de Heimanswetering. In die jaren was deze brug wellicht een toonbeeld van het modernste wat de bruggenbouwers tot stand konden brengen. Bijna een eeuw later ging dat echter niet meer op.

Tekst loopt door onder de afbeelding

De brug was te licht en te smal voor het moderne wegverkeer, met name voor het zware wegtransport. Maar dat was niet het enige. De brug vormde ook een obstakel voor schepen in de oh zo belangrijke open vaarweg via de Gouwe en de Heimanswetering, tussen Rotterdam en Amsterdam. De doorvaarwijdte was te klein en de doorvaarhoogte was in gesloten toestand te gering.

Hoog met lange opritten

De oplossing? Een nieuwe ‘s Molenaarsbrug. Deze nieuwe brug moest hoog genoeg zijn en moest lange opritten krijgen. Dat klinkt misschien eenvoudig, maar de bouw was een heel karwei. De nieuwe ’s Molenaarsbrug moest een grote beweegbare overspanning hebben, wat een zware constructie vereiste. Een uitdaging, want de bodem in het gebied is vrij slap. Om dit toch voor elkaar te krijgen, werd een constructie bedacht waarbij de brug op een paalfundering zou rusten, zoals onderstaande doorsneetekening laat zien. De pijlen geven de opritten aan.

Tekst loopt door onder de afbeelding

Voor de realisatie van de nieuwe ’s Molenaarsbrug was echter wel meer ruimte nodig. De plek waar eerst nog kinderen speelden in het zand, moest beschikbaar worden gesteld om de lange oprit mogelijk te maken. Er kon ook niet voorkomen worden dat enkele huizen opgeofferd moesten worden. Het persoonlijke belang moest wijken voor het grote algemene belang. En dus werden die woningen in de voorbereidende fase gesloopt.

Bouwers begonnen in 1956 met de werkzaamheden. Gestart werd met de paalfundering voor de jukken, waar de opritten van de brug op zouden komen te rusten. Daarna was het de beurt aan de paalfundering voor de landhoofden en het construeren van de jukken. Vervolgens de landhoofden, waarop beweegbare brugklappen rusten en waarin het bewegingsmechanisme wordt geïnstalleerd. Dan de opritten met het wegdek. En tenslotte de brugklappen zelf.

De brug werd twee jaar na de start van de bouw, in 1958, opgeleverd. Om ervoor te zorgen dat de brug ook esthetisch in de omgeving zou passen, werd de boven het water uitstekende betonmuur bekleed met bakstenen. Aan het einde werd de balustrade ook nog voorzien van een lik verf (want staal roest en het oog wil ook wat). Daarna kon het verkeer profiteren van de nieuwe oeververbinding.

Meer weten over het verleden van Alphen aan den Rijn? Lees alle artikelen van onze rubriek Oud Alphen.