Oud Alphen: hoe Varossieau & Cie uitgroeide tot het grootste A-verfmerk in Nederland
In 1795 richtte kunstschilder Louis Varossieau een vernisfabriek op, wat door de jaren heen uitgroeide tot een verf- en vernisfabriek. Twee eeuwen lang voorzag de fabriek Alphen aan den Rijn van werkgelegenheid.
Lodewijk Varossieau was kunstschilder van wie vijf werken bekend zijn: drie landschappen en twee portretten. In die tijd maakte een goed kunstschilder, die hij volgens overlevering was, zelf zijn verf. Het vernis waarmee hij zijn schilderijen beschermde stookte hij ook zelf met lijnolie en harsen. Hij maakte alleen meer dan hij zelf nodig had. Achter zijn huis startte hij in 1975 daarom zijn eigen vernisstokerij in de Prins Hendrikstraat. Dit deed hij onder de naam Varossieau & Cie.
Tekst loopt door onder de foto
Toen Lodewijk in 1800 samen met zijn vrouw Wijnanda Aldenrahd uit Nieuwkoop een zoon kreeg, verhuisde het gezin naar Aarlanderveen. Zij kochten een huis in de gemeente Aarlanderveen, wat tegenwoordig Alphen aan den Rijn is. Het huis stond in de Van Mandersloostraat, op de plek waar vroeger de winkel van Hazebroek gevestigd was. De zoon van Lodewijk en Wijnanda kreeg ook de naam Lodewijk. Hij specialiseerde zich vanaf 1822 in vernisfabricage en werd vernisfabrikant. Hij breidde de verkoop uit naar omliggende plaatsen en had vier man personeel.
De andere zoon van Lodewijk werd geen vernisfabrikant en zijn dochter de fabriek over te laten nemen was geen optie. Een directe opvolger was er dus niet. De aangetrouwde neef Cornelis van Rijn kwam wel in aanmerking voor opvolging van de vernisfabriek. Het bedrijf werd in 1862 overgedragen aan Cornelis, Lodewijk zelf werd een jaar later tot burgemeester van Alphen benoemd.
In de jaren 1901 en 1902 vinden grote uitbreidingen plaats. Aan de Emmalaan kwam een echte fabriek te staan, compleet met rokende schoorsteen waarop de naam van het bedrijf pronkte. Er komt een machinekamer, ketelhuis en stoomketel, evenals een verffabriek. De vernisfabriek wordt ook uitgebreid. Varossieau & Co groeide onder leiding van Willem Marinus van Rijn uit tot een bedrijf dat zelf pigment in olie maalt en japanlakken fabriceert. Het bedrijf richtte zich vanaf dat moment sterk op export binnen Europa, waarbij Willem de hoge kwaliteit verf zelf aan de man bracht.
Tekst loopt door onder de foto
Na de Tweede Wereldoorlog werd Albert van Wersch directeur. Hij moderniseerde het bedrijf naar een fabriek die vol- en halfsynthetische lak produceert. Onder zijn leiding werd een nieuwe merknaam geïntroduceerd: Histor, vanuit de gedachte ‘Historia Exit’, ofwel ‘de geschiedenis is voorbij’. De naam Historex kwam daar uit voort. Voor de promotie van Histor werden tal van noviteiten bedacht zoals reclamevliegtuigjes met ‘Histor maakt ’t mooier’ en ‘Histor geeft kleur’, winkelpresentaties met losse kleurstalen. Ook op het gebied van industrielakken werd Varossieau bekend. Ze groeiden uit tot het grootste A-verfmerk in Nederland.
Op het hoogtepunt werkten 410 mensen bij de fabriek en liep de omzet tot 25 miljoen gulden. Begin jaren ’70 fuseerde Varossieau met nog twee fabrieken tot Sigma Coatings. De Alphense vestiging sloot in 1993, na 200 jaar, de deuren. In 1994 brandde een groot deel van het complex in Alphen aan den Rijn af.
Meer weten over het verleden van Alphen aan den Rijn? Lees alle artikelen van onze rubriek Oud Alphen.
