Zowel de Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit (PAL) als de Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit (PARK) zijn kritisch over het Contourenplan Gnephoek. Dat blijkt uit de rapporten die zij hebben opgesteld op verzoek van Gedeputeerde Staten (GS) Zuid-Holland. Beide adviseurs signaleren een toenemende spanning tussen enerzijds de Gnephoek als woningbouwlocatie en anderzijds water, bodem, natuur en leefbaarheid.
Water- en bodemproblemen afwentelen
De Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit (PAL) concludeert dat het contourenplan niet voldoet aan het leidende principe ‘water en bodem sturend’: bij ruimtelijke afwegingen moet rekening worden gehouden met de impact op het water- en bodemsysteem, zonder problemen af te wentelen naar toekomstige generaties of andere gebieden. De gemeente Alphen aan den Rijn noemt dit in het Contourenplan het uitgangspunt voor de Gnephoek, maar volgends de PAL levert het plan problemen op als bodemdaling, verzilting en waterbeheer. Daarnaast zorgt de gekozen methode om het gebied bouwrijp te maken, door middel van het opbrengen van een laag zand, extra druk op het omliggende gebied dat bestemd is voor natuur en water.
Niet alles kan overal
De PAL concludeert: "Uit het plan blijkt dat vooral de ambitie een gebiedsontwikkeling te realiseren sturend is. Water en bodem spelen een ondergeschikte rol in de locatiekeuze." De PAL pleit daarom voor een ondergrens aan open landschap. "Niet alles kan overal". Het advies aan Gedeputeerde Staten is om ‘water en bodem sturend’ ook toe te passen in de locatiekeuze, niet alleen op het detailniveau van de uitwerking.
Onduidelijk
De Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit (PARK) constateert daarnaast dat de financiële uitvoerbaarheid een bedreiging voor de drie pijlers van ruimtelijke kwaliteit: toekomstwaarde, gebruikswaarde en belevingswaarde. Ook signaleert hij een spanning tussen de ambities op papier, zoals natuurinclusiviteit en energiezuinigheid, en de behoeften van de markt. Zijn advies is daarom om duidelijkheid te scheppen over hoe deze ambities precies worden nagestreefd.
Gewone suburbane wijk
De PARK vindt ook dat duidelijk moet worden gemaakt dat de bouwplannen ten koste gaan van de weidevogels, en dat er een harde eis voor compensatie van weidevogels in de bestuursovereenkomst moet zitten. Ook verwacht hij een toename van het autoverkeer en de parkeerdruk. Wat hem uiteindelijk het meest stoort: "Het contourenplan doet wel alsof het een heel bijzonder plan is, maar wie nuchter kijkt naar de los uit de pols stedenbouwkundige schetsen ziet toch een vrij gewone suburbane wijk". Zijn advies: leg de lat hoger en maak zichtbaar aan welke randvoorwaarden op gebied van woningbouw, buitengebied en infrastructuur het plan leidt. Hij verwacht dat dit lastig zal zijn.
Reactie GroenLinks Alphen aan den Rijn
"Deze adviezen verbazen ons niet," zegt GroenLinks raadslid Gé Kapteijn. "Dit is in lijn met wat wij vanaf het begin al zeggen over deze bouwplannen: de grond is ongeschikt, de kosten te hoog, de water en de bodem raken uit balans, en het open gebied en het weidevogelgebied worden vernietigd. Wij hopen dat deze waarschuwingen eindelijk serieus worden genomen."