ROMEINEN Het leger
Het Romeinse leger was bij lange na niet zo Romeins als de term doet vermoeden. Zo was de beste cavalerie van het Rijk de Bataafse. De Romeinse soldaten kwamen uit alle uithoeken van het Rijk en werkten zij aan zij met hulptroepen.
De periode van pakweg de eerste twee eeuwen van het keizerrijk was in onze streken bekend als Pax Romana, de Romeinse Vrede. Het was in die periode relatief rustig op politiek gebied. De Pax Romana begon in 27 voor Christus onder Augustus, de eerste keizer, en eindigde in 180 na Christus met de dood van keizer Marcus Aurelius.
Politiek relatief rustig betekent overigens niet dat de er geen intriges, moord en doodslag voorkwamen in de keizerlijke familie en tussen de verschillende machthebbers.
In ieder geval was het aan de noordgrens, de Limes, rustig in de eerste en tweede eeuw. Geen oorlog en relatieve welvaart. Dat werd deels afgedwongen door het Romeinse leger dat langs de grens bivakkeerde. Het Romeinse leger was een staand leger. De officieren en soldaten waren opgeleid als militair en bleven dan ook langdurig in het leger. Zij kwamen echter voor het grootste deel niet uit het Romeinse stamland, maar uit alle uithoeken van het Rijk.
Een legioen, en later twee, zat in de castra Nijmegen. Dan hebben we het over circa vijfduizend infanteristen plus ongeveer evenveel hulptroepen, de auxilia. In Nijmegen lag ook de Romeinse classis, de marine. Een legioen was verdeeld in tien cohorten.
In de meeste castella in het grensgebied langs de Rijn lag een cohort, of een deel hiervan. De basiseenheid was de centurie. Deze groep van circa tachtig man werd geleid door de centurion en zijn assistent de optio. De centurie was onderverdeeld in contuberni, tentgroepen van acht man.
De centuriën werden in de forten ondergebracht in lange barakken die verdeeld waren in een ruimte per contubernum. De acht soldaten hadden de beschikking over een voorruimte met stookplaats en wapenopslag plus een slaapgedeelte.
Hoewel het Alphense castellum Albaniana klein was, heeft het vermoedelijk wel een compleet cohort gehuisvest.
2022 is uitgeroepen tot het Limesjaar: Alphen, wereldstad aan de Limes. Met deze serie artikelen staan we stil bij het Romeinse verleden van Alphen aan den Rijn.
