ROMEINEN Wapens
De Romeinse soldaten in het Alphense castellum Albaniana waren natuurlijk goed bewapend. Zij hadden een zwaard, een dolk en een werpspeer of een speer. Van al deze wapens zijn onderdelen opgegraven. Er zijn opmerkelijk veel speerpunten gevonden, maar liefst 58 stuks.
De infanterie was zwaar bewapend. Behalve de persoonlijke wapens van de soldaten waren er ook grote wapens met veel vuurkracht. Bijvoorbeeld de ballista, een manshoge katapult die stenen ballen afschoot. Of de meestal ietwat kleinere scorpio die grote pijlen afschoot. Van deze laatste pijlen zijn in het Alphense castellum vijf geschutspunten aangetroffen.
De persoonlijke wapens van de infanteriesoldaten waren van ijzer in combinatie met ander materiaal. Logisch, want de schachten van pijlen, speren en werpsperen was van hout. Handvaten van zwaarden en dolken waren eveneens van hout, maar konden ook van been of ivoor zijn.
De werpspeer was het gebruikelijke wapen van de soldaten. Op z’n Romeins heette zo’n speer een pilum. Vaak was er een zwak punt achter de ijzeren punt aangebracht, zodat deze afbrak of verboog en de vijand de pilum mooi niet terug kon gooien.
In Albaniana werd echter veel gebruik gemaakt van een ‘gewone’ speer. Er zijn veel meer gewone speerpunten opgegraven dan punten van een pilum. Maar liefst 58 speerpunten tegenover zeven voor een werpspeer.
Zowel van zwaarden als van dolken zijn 22 onderdelen opgegraven. Het korte steekzwaard, de gladius, was het belangrijkste wapen bij man-tot-man gevechten. Er werd dan ook veelvuldig geoefend, meestal met een houten gladius.
De dolk was kort en scherp aan beide zijden van de kling. Hoewel deze pugio waarschijnlijk bedoeld was als ‘back up wapen’ kon de dolk ook als mes worden gebruikt.
De gladius en de dolk werden in een schede aan de riem gedragen. Deze was van hout met een dun ijzeren beslag. In het Alphense fort zijn een paar bijzondere exemplaren gevonden. Zo is er het beslag van een dolkschede met ingesneden visgraatversiering. En er is een bronzen strip, een stukje van een zwaardbeslag, opgegraven met bijzondere afbeeldingen van Remus en Romulus met een voedende wolvin.
2022 is uitgeroepen tot het Limesjaar: Alphen, wereldstad aan de Limes. Met deze serie artikelen staan we stil bij het Romeinse verleden van Alphen aan den Rijn.