Straatraadsels: de buitenplaatsen uit de Gouden Eeuw
Hoe komen Alphense straten en locaties aan hun naam? Dat is een raadsel voor nog veel mensen. Om hier achter te komen, moet je vaak ver terug in de tijd. Deze week gaan we terug naar de Gouden Eeuw.
In de Gouden Eeuw was Nederland een welvarend land. In die tijd zochten veel rijke lui een buitenplaats om zo af en toe in te vertoeven. Omdat Alphen aan de Rijn lag, was het een gunstige plek voor voornamelijk Amsterdammers om daar hun extra woning te laten bouwen. Tegenwoordig is er nog weinig van deze buitenplaatsen over. Waar we deze nog wél tegenkomen zijn meerdere locaties en straatnamen in Alphen aan den Rijn.
Op de onderstaande afbeelding zie je een overzicht van de verschillende buitenplaatsen die in de 17e en 18e eeuw gebouwd werden in Alphen.
De tekst loopt door onder de afbeelding.
In Alphen stond vroeger het Hof van Alphen. Tegenwoordig zien we terug in de Hoflaan en de aansluitende Hofbrug. Tegenover het Hof van Alphen stond de buitenplaats, de naam zegt het al, Hofzicht. De Hofzichtstraat is vernoemd naar het uitzicht wat daar vroeger dus te zien was.
Ook stond in Alphen een buitenplaats genaamd Swaenswijck. Tegenwoordig vinden we op die locatie de Swaenswijkplaats, met een brillenwinkel en een kapper, en de Swaenswijkbrug. Deze brug ligt er echter nog niet zo lang, er was daar nog geen brug in de periode dat de buitenplaats werd aangelegd.
Rode Dorp
Op de plek waar we nu het Rode Dorp vinden, bevonden zich vroeger veel buitenplaatsen. Drie van die buitenplaatsen zien we nu nog terug in straatnamen. Zo is de Brittenruststraat vernoemd naar buitenplaats Brittenrust, is de Grijpesteinstraat vernoemd naar buitenplaats Grijpesteyn en is de Raadwijkstraat vernoemd naar buitenplaats Klein Raadwijk.
Ook in het zuiden van Alphen werden buitenplaatsen aangelegd door rijke lui die we nu nog tegenkomen. Een bekende is buitenplaats Rijnstroom. Tegenwoordig is dit een openbaar park, maar de afgelopen eeuwen heeft de plek veel verschillende invullingen gehad. Ook is er een wijk vernoemd naar één van de buitenplaatsen. De buitenplaats werd door de grootte ook wel Kasteel Berendrecht genoemd. Tegenwoordig staat op die plek een volledige wijk genaamd Berendrecht.
Verder vind je in Alphen aan den Rijn het Langerodepad. Aan het einde van dit pad stond vroeger buitenplaats Langerode. In diezelfde richting stond vroeger buitenplaats Swanendrift. Vermoedelijk krijgt Swa, gelegen in het distributiecentrum van Alphen aan den Rijn en op de voormalige plek van de buitenplaats, hier haar naam vandaan.
Lees ook: Oud Alphen: de fraaie buitenhuizen in de Hoorn.
