De gemeente heeft te maken met nieuwe planten en plaagdieren zoals de Eikenprocessierups en de mierensoort het Mediterraan Draaigatje die de nodige problemen geven in de openbare ruimte, maar wellicht ook bij jou in de tuin. Wethouder Gert-Jan Schotanus hing maandag 17 februari de eerste nestkasten op bij de parkeerplaats aan de Burgemeester Bruin Slotssingel, om vogels te lokken die de rupsen graag op hun menu zien.

Preventie van rupsnesten

De gemeente zet in op het beperken van overlast van de eikenprocessiepups zoals afgelopen zomer. Hiervoor worden vijftig nestkasten voor pimpelmezen en koolmezen opgehangen op de plekken rond bomen waar de grootste concentratie verwacht wordt.

Verder worden op strategische locaties biologische bestrijdingsmiddelen ingezet om te voorkomen dat de rupsennesten uitgroeien en brandharen gaan produceren. Zodra de gemeente de eikenprocessierups waarneemt of een melding binnen krijgt, wordt een aannemer ingeschakeld die gespecialiseerd is in het bestrijden van de rups. Bij de bestrijding worden de nesten opgezogen om verspreiding van de brandharen te voorkomen. Ook een expert doet regelmatig zijn ronde om preventief nesten weg te zuigen, voor ze voor overlast kunnen zorgen. De eerste prioriteit ligt bij sport- en spelplekken, scholen, zorgcentra, fietsroutes en Park Zegersloot.

De eikenprocessierups is de rups van een nachtvlinder. De rupsen en de nesten waar ze uit komen zijn bedekt met brandharen. Contact met deze brandharen kan zorgen voor jeuk, huiduitslag en irritatie aan luchtwegen voor mens en dier. De gemeente bestrijdt de rupsen daarom actief. Op dit moment met vier bestrijdingsploegen tegelijk. Tot nu toe zijn ongeveer 550 bomen aangepakt. Een meldingsformulier en meer informatie vind je hier: https://www.alphenaandenrijn.nl/In_Alphen_aan_den_Rijn/Natuur_dieren_en_milieu/Plagen_en_ziekten/Eikenprocessierups.

Mediterraan Draaigatje

De gemeente blijft samenwerken met het Kennis en Adviescentrum Dierplagen in Wageningen in de bestrijding van het Mediterraan Draaigatje. De mieren zijn vaak aanwezig op zonnige plekjes zoals in muurtjes en bijvoorbeeld ook direct onder stoeptegels. Tot nu toe zijn twee locaties bekend: dat zijn delen van de Grashof en de Havixhorst beide in de Alphense wijk Ridderveld. De gemeente is vorig jaar de insecten met stoom te lijf gegaan. Deze methode wordt ook ingezet bij de onkruidbestrijding en lijkt effectief, maar zal zeker ook dit jaar herhaald ingezet moeten worden.

Hoewel onze gemeente een gifvrije gemeente is, heeft ze wel samen met een vijftal andere gemeenten een ontheffing aangevraagd om in uiterste nood, als stomen echt niet meer helpt, met toxisch materiaal te mogen bestrijden. De gemeenteraad heeft aan dit extreme scenario haar goedkeuring gegeven. Van belang is de samenwerking met de bewoners. De bestrijding is pas effectief als zowel vanuit de openbare ruimte als de particuliere tuinen en huizen de mieren bestreden worden.

In plaats van het bladluis te eten, beschermen deze mieren juist bladluis en eten ze hun honingdauw. Mierenactiviteit kan dus ook die kleverige honingdauw op bijvoorbeeld jouw auto of tuinmeubilair veroorzaken.
De mieren kunnen erg vervelend zijn omdat ze planten in de tuin opeten en gangen graven die voor verzakkingen kunnen zorgen. Ook kunnen ze binnenkomen en dan krijg je ze moeilijk weer weg. Bestaand mierengif voor in huis helpt onvoldoende. En misschien wel het vervelendst: ze kunnen ook bijten.

Het is een zwarte-bruine mier waarvan de werksters tussen de 2,4 tot 5,1 mm groot zijn. De flinke variatie in lichaamsgrootte is een kenmerk om de soort van bijvoorbeeld de gewone mier te kunnen onderscheiden. In het veld kunnen de draaigatjes ook nog herkend worden aan het feit dat ze in een grote rij dezelfde route lopen en aan hun typisch kratervormige zandhopen op het tegelwerk van trottoirs en bij de nestopeningen (alleen na een periode van rustig en mooi weer). Een meldingsformulier en meer informatie vind je hier: https://www.alphenaandenrijn.nl/In_Alphen_aan_den_Rijn/Natuur_dieren_en_milieu/Plagen_en_ziekten/Mediterraan_draaigatje_mier.

Integraal plan

In Nederland hebben we steeds vaker te maken met nieuwe soorten die hier goed blijken te gedijen. De ongewenste vreemde flora en fauna komen hier terecht omdat ze ‘meereizen’ vanuit de zuidelijke landen. Zo is het mediterraan draaigatje waarschijnlijk in ons land terecht gekomen met grond van tuin- of potplanten uit Zuid-Europa. Door de klimaatverandering gedijen de insecten ook in ons land goed. Het zelf meenemen van uitgegraven planten vanaf een warm vakantieadres is daarom ook af te raden.

Nog voor de zomer verwacht de gemeente met een integraal plan te kunnen komen voor de aanpak van invasieve planten en dierplagen.