Wilhelmus op de boom
Eind april 1945 was het tij geheel ten gunsten van de geallieerden gekeerd. De bevrijding van het nog bezette deel van Nederland was slechts een kwestie van dagen. Het verschuiven van de avondklok van 8 naar 9 uur was een van de eerste tekenen van de naderende bevrijding. In de nacht van 28 op 29 april trouwden Adolf Hitler en Eva Braun. Op de 30e april pleegden ze zelfmoord. Hitler werd opgevolgd door Groot-Admiraal Dönitz. Zijn belangrijkste opdracht volgens hemzelf was het leven van de Duitsers redden. Daartoe was overgave aan de geallieerden noodzakelijk.
 v2.gif)
Nadat Radio Oranje de zelfmoord van Hitler meldde, namen veel mensen niet meer de moeite hun tot dan toe verborgen gehouden radiotoestellen te verstoppen. Op 4 mei tekende Duitsland het capitulatieverdrag ten overstaan van de Engelse generaal Montgomery. De wapenstilstand werd nog die avond bekendgemaakt.
De uitzending van radio Oranje van 8 uur, nu precies 74 jaar geleden, waarin de Duitse overgave werd aangekondigd, was lang niet overal goed te ontvangen. De zelf in elkaar geknutselde radiootjes hadden geen super ontvangst. Flarden van het Wilhelmus deed de mensen opgewonden bij elkaar informeren wat er aan de hand was, of het echt waar was. Een man uit Koudekerk schreeuwde naar zijn buurman bij zijn schuur aan de andere kant van de Rijn. De wind verwaaide zijn antwoord maar het woordje ‘bevrijd’ was voor hem voldoende.
De familie Koot uit de Loete zat in de keuken waar de ramen nog steeds geblindeerd waren. Zoon Jan zat op de fiets om voor stroom voor licht te zorgen. Een van de buren schreeuwde: ‘Buren, weten jullie dan niet dat we vrij zijn!” De familie Koot ging naar buiten en zag even verderop al het eerste vreugdevuur. Ze dansten met de andere buren rond dat vuur. Het gezin Koot had het net als andere gezinnen zwaar gehad die laatste oorlogswinter. Een gebeurtenis uit die laatste maanden was dochter Riet zeer bijgebleven. Die laatste periode van de bezetting kapte vader elke maand een boom om. Dat hout was om klompen uit te maken en natuurlijk voor brandhout. Met pijn in het hart had vader in april de laatste boom omgekapt. Aangeslagen zei hij tegen zijn dochters: ‘Kinderen, nu moeten jullie maar goed bidden voor de vrede, want ik heb alles gegeven. Ik heb niets meer.’ Deze woorden waar wanhoop uitsprak, maakten diepe indruk. Het was op die laatste. Omgehakte boom dat het gezin Koot samen het Wilhelmus zong op die avond van de vierde mei. Na vijf dagen oorlog en vijf jaar bezetting was dan eindelijk het duister van de nacht verdreven en gloorde aan de horizon de vreugdevuren.
In 2019 en 2020 herdenken we het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden. We vieren dat we sindsdien weer in vrijheid leven, in het besef dat we samen verantwoordelijk zijn om vrijheid door te geven. Ook de gemeente Alphen aan den Rijn staat volgend jaar stil bij de bevrijding. Elke maand zal Bernadette Verhoef ons meenemen in een mooi artikel
