Woonakkoord voor gemeente Alphen aan den Rijn: elk jaar 600 woningen realiseren
Gemeente, woningcorporaties en marktpartijen constateren dat de complexiteit op de woningmarkt vraagt om een gezamenlijke inspanning. Daarom is het Marktplatform Alphen aan den Rijn (MAR) in het leven geroepen. Eén van de actiepunten is om elk jaar 600 woningen te realiseren.
Alphen is in trek als woonstad, zowel bij Alphenaren als bij mensen van buitenaf. De gemeente Alphen aan den Rijn groeit dan ook snel. Waar er nu zo’n 112.000 inwoners in onze gemeente wonen, is de prognose dat dit aantal in 2030 groeit naar zo’n 120.000 inwoners. Om Alphenaren te kunnen blijven voorzien van voldoende aanbod dat past bij de veranderende behoefte, moeten er de komende jaren veel woningen bijgebouwd worden.
Het Marktplatform Alphen aan den Rijn (MAR) is in het leven geroepen om de benodigde kennis, ervaring en inzet te organiseren en stroomlijnen voor de benodigde nieuwbouw en transformatie. Het voornaamste doel? De woningbouwproductie versnellen en vergroten, evenals gedifferentieerd en betaalbaar bouwen. “Wonen beschouwen we als een kans om de aantrekkelijkheid van de wijken en kernen te versterken. Dit betekent dat we aandacht hebben voor de bestaande stad, uitbreiding en het ontwikkelen van nieuwe type woonmilieus en niches in de stadsranden en werken aan complementariteit en kwaliteit van de dorpen”, zo luidt het in het Woonakkoord.
Tien actiepunten
In het Woonakkoord heeft MAR hun ambities vertaald in tien concrete actiepunten voor de komende jaren. “We zien het als een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid om dit akkoord uit te voeren en de voortgang te bewaken. En indien nodig actualiseren we dit Woonakkoord.” Benieuwd wat deze tien actiepunten zijn? Dat lees je hieronder.
Zeshonderd woningen per jaar
Om de druk op de woningmarkt zoveel mogelijk te verlagen en tekorten in te lopen, zijn meer woningen nodig. De afgelopen jaren lag de woningbouwproductie in Alphen aan den Rijn tussen de 300 en 550 woningen per jaar. In het Woonakkoord zeggen de betrokken partijen dat ze dit willen verhogen. Er wordt dan ook ingezet op een bouw- en investeringsambitie van 600 woningen per jaar en waar mogelijk meer. Het MAR krijgt zo twee keer per jaar inzicht in de stand van zaken van projecten, plancapaciteit en ontwikkelingen, zodat indien nodig op tijd bijgeschakeld kan worden.
Alphense 100-dagen aanpak
De planprocessen worden geoptimaliseerd, waardoor het mogelijk is om een zogenoemde Alphense 100-dagen aanpak te realiseren voor projecten vanaf 50 woningen. “De essentie van de aanpak is het investeren in de planvorming aan de voorkant: waarbij initiatiefnemers, gemeente en omgeving in een pressure cooker ambities op elkaar afstemmen en zo snel mogelijk de financiële (planeconomische) en plan juridische haalbaarheid in kaart brengen.”
De 100-dagen aanpak start met het indienen van een concreet initiatief dat ten minste bestaat uit een bouwprogramma, een beschrijving van de aard en omvang van het project, exacte bouwlocatie, beoogde startdatum van de bouw en inzicht in de financiering van het project. De 100-dagen aanpak eindigt met een intentieovereenkomst en kavelpaspoort. Deze aanpak betekent dat binnen de afgesproken termijn de eerste schop de grond in moet en dat ambities na vaststelling van kavelpaspoorten niet meer veranderen.
Participatiekader woningbouw ontwikkelen
Het betrekken van inwoners en andere belanghebbenden is een belangrijk onderdeel van de planprocessen, waarmee het ook thuishoort in het Woonakkoord. “Binnen de participatieaanpak van de gemeente Alphen aan den Rijn ontwikkelen we als MAR een Alphens Participatiekader specifiek gericht op Woningbouw. In dit participatiekader spreken we als gemeente, marktpartijen en corporaties af hoe we de omgeving tijdig betrekken bij planontwikkeling in Alphen aan den Rijn en hoe we de kwaliteit van participatie kunnen verbeteren.”
Verbeteringen in tenders en aanbestedingen verkennen
Om de woningbouwproductie te versnellen, verkennen de marktpartijen, corporaties en gemeente hoe ze in de toekomst tenders en aanbestedingen zo goed mogelijk kunnen inrichten en sturen vanuit het oogpunt van kwaliteit en efficiëntie. Er wordt door de gemeente dan ook gestart met een pilot partnerselectie, waarbij, in tegenstelling tot planselectie, in een vroeg stadium intensieve samenwerking wordt gezocht tussen gemeente en marktpartijen. Dit met het doel om gezamenlijk complexe vraagstukken aan te pakken. Daarnaast biedt de gemeente ruimte voor ongevraagde voorstellen vanuit grondeigenaren samen met marktpartijen of woningcorporaties.
Prioriteit bij betaalbare woningen
Alphen wil jonge mensen behouden. Daarom wordt de prioriteit gelegd bij het realiseren van betaalbare woningen, zowel koop als huur. “We zetten in op een gemeentebreed woningbouwprogramma met in ieder geval 25% sociale huur, 20% middeldure woningen (middenhuur tot € 1.000 en goedkope koop tot € 250.000) en 15% betaalbare koop tot de NHG- grens.” Deze prijssegmenten worden vertaald naar gebiedsplannen, zodat we op het schaalniveau van de wijk of het dorp voldoende aanbod creëren in de juiste segmenten.
Doorstroming bevorderen
Als doorstroming bevorderd wordt, zullen er ook meer betaalbare woningen beschikbaar komen. “We blijven zoeken naar maatregelen die verhuisketens op gang brengen zodat huishoudens kunnen doorstromen naar een passende woning.” Denk aan jongeren en thuiswonenden voorrang geven, net als mensen die hun eengezinswoning willen verlaten of mensen die hun sociale huurwoning willen verlaten voor een middenhuur- of koopwoning. Er wordt nog wel een belangrijke voorwaarde gesteld: “Het moet gaan om woningen die voldoende toekomstwaarde hebben, zowel bouwkundig als energetisch.”
Woonvormen voor kleine huishoudens
In het Woonakkoord wordt genoemd dat er kansen zijn voor de groep kleine huishoudens, zoals huishoudens waarbij de kinderen het huis uit zijn. “We willen hen verleiden om te verhuizen van een grote naar een kleinere woning. Bijvoorbeeld door het aanbieden van appartementen of kleinere grondgebonden concepten met een goede prijskwaliteitverhouding. We zetten daarom in op het ontwikkelen van vijf locaties (onder andere Klompenmaker, Bospark en locatie nabij Driehoorne, red.) en voegen hiermee unieke kwaliteiten, complementaire woonmilieus en exclusief segment aan Alphen aan den Rijn toe.”
Zoeken naar nieuwe locaties
Er zijn meer bouwlocaties nodig. De gemeente inventariseerde onlangs in de studie ‘onorthodoxe locaties’ alle mogelijke bouwlocaties. “Vanuit de marktpartijen onderzoeken we aanvullend op deze studie welke (nieuwe) kansrijke locaties we in Alphen aan den Rijn kunnen benutten voor nieuwbouw, transformatie en verdichting.” Kansen zien de betrokken partijen in de dorpen en kernen van onze gemeente, maar denk ook aan de Gnephoek en Noordrand. “Locaties aan de stadsranden bieden mogelijkheden om een woningprogramma dat primair gericht is op gezinnen toe te voegen en nieuwe groene woonmilieus te ontwikkelen.”
Bestaande stad transformeren en verdichten
“Wij zien de transformatie en verdichting van bestaand stedelijk gebied in Alphen-stad als een belangrijke sleutel in het vervullen van de woningbehoefte van de komende jaren. Met name in Alphen-stad liggen er kansen om gebieden te versterken of te transformeren (zoals Rijnhaven), rotte kiezen te trekken en in te zetten op bruisende multifunctionele gebieden”, staat in het Woonakkoord vermeld. Dit vergt om extra inspanning en samenwerking.
“Gezamenlijk zoeken we naar goede locaties binnen Alphen-stad waar transformatie, verdichting en sloop-nieuwbouw plaats kunnen vinden.” Hierbij wordt ingezet op gedifferentieerd binnenstedelijk bouwen en zoeken naar innovatieve oplossingen om hoge dichtheden maar ruime woningen te realiseren. Het doel is om alle doelgroepen te bedienen en dus niet alleen maar appartementen toe te voegen.
Investeren in samenwerking
Als laatste actiepunt staat in het Woonakkoord vermeld dat er geïnvesteerd moet worden in samenwerking tussen marktpartijen, woningcorporaties en de gemeente. “Dat begint bij helderheid en transparantie over belangen en doelen binnen alle partijen van het MAR. We vertalen de actiepunten naar een concreet uitvoeringsprogramma. Hiernaast zetten we in op het actief delen van kennis en inzichten.”
Bij Marktplatform Alphen aan den Rijn zijn de volgende partijen betrokken: Vink Bouw, Bemog, AM, Lingotto, Woonforte, Cairn-re, Drieman Makelaardij, Young Capital / Kingfield Development, Synchroon, Qbiq, SB Real Estate, Habeko Wonen, Koppes Makelaardij, Herkon, Niersman, van Omme & de Groot, Jansen de Jong projectontwikkeling, Van Wijnen, BPD, Achmea, Wilma Wonen, Ruimte maken, Newomij en Gemeente Alphen aan den Rijn.
