Avifauna en Diergaarde Blijdorp passen wisseltruc toe bij ernstig bedreigde gieren
In Diergaarde Blijdorp zijn dit jaar zes ernstig bedreigde Afrikaanse gieren uit het ei gekropen: drie Rüppellsgieren, twee witkopgieren en een kapgier. Een kuiken van de Rüppellsgieren en een kuiken van de witkopgieren zijn ondergebracht bij pleegouders in Vogelpark Avifauna die zelf onbevruchte eieren hadden.
Deze wisseltruc heeft Blijdorp vaker succesvol toegepast bij eigen koppels maar in dit geval waren er in Rotterdam geen pleegouders meer beschikbaar. Dankzij de goede banden tussen NVD-tuinen (Nederlandse Vereniging van Dierentuinen) wisten Blijdorp en Avifauna elkaar snel te vinden om hierin samen te werken. "Nieuwe aanwas bij gieren is van belang omdat ze in het wild ernstig worden bedreigd. Daarom is het belangrijk dat dierentuinen een reservebestand opbouwen van bedreigde soorten. Blijdorp is de enige EAZA-tuin in Europa waar dit jaar kuikens zijn geboren bij de Rüppellsgieren en witkopgieren."
Geen één maar twee eieren
Gieren hebben doorgaans een ei per seizoen, maar wanneer deze verloren gaat, leggen ze vaak een tweede ei. Daarom halen de verzorgers in Blijdorp het eerste ei vaak weg om in de broedmachine te laten uitkomen. Als de gieren daarna een tweede ei leggen, wordt dit later weer omgewisseld met het kuiken dat in de broedmachine is geboren. Als het tweede ei in de broedmachine uitkomt, kan dit kuiken niet terug naar zijn eigen ouders want die zorgen al voor een broertje of zusje uit het eerste ei. Er zijn vaak wel andere gierenstellen die al op een onbevrucht ei broeden en pleegouder kunnen worden. Dit trucje werkt doorgaans goed omdat de ouders het pleegjong opvoeden als hun eigen jong. Zo heeft Blijdorp jaarlijks meerdere jongen bij de gieren op de Gierenrots. Ook in Vogelpark Avifauna worden regelmatig jonge gieren geboren.
Trotse pleegouders door wisseltruc
In dit geval waren er in Blijdorp geen pleegouders meer voorhanden. Maar Avifauna had op dat moment een stel dat op een onbevrucht ei zat te broeden. Via de bekende wisseltruc werd hun ei gewisseld met het kuiken uit Blijdorp. Het werd meteen geaccepteerd en door de pleegouders met succes opgevoed. Ook een jong witkopgiertje kon op deze manier door pleegouders in Avifauna worden opgevangen. Een mooie samenwerking dus tussen dierentuinen om de kuikens op de natuurlijke manier (niet met de hand) op te laten groeien en deze ernstig bedreigde soort te beschermen. In zowel Blijdorp als Avifauna zijn de nesten met jongen in de volières zichtbaar. Via een webcam op de Blijdorpsite of app kun je het Rüppellsgiertje in Blijdorp in het nest zien opgroeien.
Stamboeken
Diergaarde Blijdorp coördineert het Europese stamboek van de Rüppellsgieren en Avifauna het Europese stamboek van de witkopgieren. De EEP coördinator van dit populatie management programma bepaalt samen met een commissie van experts welke dieren nakomelingen mogen krijgen en uitgewisseld moeten worden. Ook wordt bepaald naar welke dierentuin de jongen gaan als ze groot zijn. Hiervoor is computersoftware ontwikkelt die de genetica van de populatie analyseert. Daarnaast bepalen de experts ook het beleid voor de lange termijn.
Bedreiging
Gieren worden in het wild ernstig bedreigd en ook de voortplanting in dierenruinen is moeizaam voor vele soorten. In Afrika leidt met name het stropen van neushoorns en olifanten tot een sterftetoename bij gieren. De stropers vergiftigen karkassen om zo gieren te doden die anders hun illegale activiteiten kunnen verraden. Ze cirkelen namelijk rond boven het aas waardoor rangers de stropers makkelijk kunnen vinden. Maar ook in Azië worden gieren ernstig bedreigd.
