Kunst en cultuur: we willen het allemaal, maar het mag niets kosten
In een overvolle foyer van Theater Castellum is woensdagavond 9 maart gesproken over kunst en cultuur in de gemeente Alphen aan den Rijn. In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen zijn tien politieke partijen met een aantal stellingen geconfronteerd. De conclusie: alle partijen willen graag kunst en cultuur, maar er is geen geld voor.
De afgelopen twee jaar, tijdens de coronapandemie, heeft vooral de kunst- en cultuursector een flinke jas uitgedaan. In het onderwijs zijn alle lessen vervallen, want online zijn doe-lessen onmogelijk. In de theaters, horeca en zalen zijn alle voorstellingen vervallen, dus inkomsten zijn weggevallen. En: er is erg veel aandacht gegaan naar de 'stenen' en niet of nauwelijks naar het 'programma'.
Interim-directeur van Theater Castellum, Marcel 't Sas, zegt het zo: "Stenen zijn eenmalig, maar het programma is structureel. Zonder bijdrage van een gemeente kan geen theater bestaan, dat is overal zo. Ik ben blij verrast met de bijdrage van de Alphense ondernemers, want zoveel steun als in Alphen aan den Rijn heb ik nog nergens gezien." Dat 'het bedrijfsleven' een grotere bijdrage kan leveren om het theater rendabel te maken, is kennelijk een illusie.
Drie ton om te besteden
Van de beschikbare € 9 miljoen blijft bitter weinig over als de financiering van 'de stenen' is afgetrokken. "Er is maar drie ton om te besteden", merkt John van de Kolk (SP) op, die het bedrijfsleven wil laten betalen. Ernst-Jan Straver (PvdA) vult aan: "Die € 9 miljoen lijkt veel, het is echter maar 2 procent van de gemeentelijke begroting."
Professionals
Hester van Beek, directeur van bibliotheek Rijn en Venen, is overigens heel blij met de stenen. Toch wijst ook zij op een structurele financiering: "We hebben een basisfinanciering nodig om een structurele professionele organisatie te betalen. Daar heb ik erg voor moeten vechten. Nu die er is, willen we die wel houden."
Ook een aantal andere Alphense organisaties wijst op het belang van financiering van een professionele basis: "Een betaalde kracht die in 20 uur alle vrijwilligers moet aansturen, is echt heel zwaar."
Plan voor de toekomst
Petra Hoogenes (Nieuw Elan) wijst op de lange weg die nog moet worden afgelegd: "We hebben de afgelopen jaren veel in stenen moeten investeren. En er is nu pas een plan voor de toekomst." En inderdaad, de Alphense Cultuurvisie is pas na jaren van gestuntel doortastend opgepakt door de inmiddels vertrokken wethouder Erik van Zuylen.
Anouk Noordermeer (VVD) is het hier wel mee eens, maar: "De projecten in de Cultuurvisie, het plan voor de toekomst, zijn prachtig maar er is geen geld voor vrijgemaakt." Maurits de Vries (D66) vult aan: "Als je aan de voorkant vergeet geld vrij te maken, krijg je aan de achterkant tekorten."
Geld wordt lastig
Alle aanwezige politieke partijen hebben veel waardering voor kunst en cultuur. De woordvoerders gaan zelf graag naar theater of concert en hun kinderen zitten op de muziekschool of het Jeugdtheaterhuis. Bezuinigen willen ze niet, maar zij zeggen ook over de hele linie: "Meer geld wordt lastig."
Ondertussen kijkt GroenLinks met een oog naar een OZB-verhoging. D66 wil gereserveerd geld voor een poppodium doorsluizen naar de hele sector. ChristenUnie, SP en Nieuw Elan denken aan nieuwe landelijke regelingen.
Ondanks dat ook hij geen zak met geld heeft, is de uitsmijter aan het begin van de avond voor Ronald van der Stouwe (RGL): "Meer kunst en cultuur is de enige remedie tegen de verruwing van de samenleving."
