ROMEINEN Puls
Het Romeinse leger kwam weliswaar uit alle delen van het enorme Romeinse Rijk, maar de manier waarop de soldaten leefden lijkt overal op elkaar. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het voedsel dat zij aten.
De manschappen en hun officier aten veel dezelfde granen en groenten. Het onderscheid zit grotendeels in het fruit. Zo at de centurio olijven, perziken, zoete kersen en druiven. De soldaten hadden frambozen, pruimen en vlierbessen.
Wat elke rechtgeaarde Romein at was graan. Er werd brood gemaakt van graan. Maar, er werd vooral een gevulde pap gemaakt van graan. In de pap zaten behalve de granen ook groenten of kaas en honing. Er zijn verschillende graansoorten in gebruik. Voorbeelden zijn het ouderwetse spelt, gerst, haver, broodtarwe en rogge.
Zo’n Romeinse pap heet puls. Voor puls zijn veel verschillende recepten.
De oudst bekende is Puls Punica. Dit wordt bereid met grutten, geslepen graankorrels. De grutten worden in water geweekt tot ze zacht zijn. Daarna gaan de grutten in een andere kom en worden gemengd met verse kaas, honing en een ei.
Vaker echter wordt het graan gemengd met smakelijk vocht en gekookt of gestoofd met groenten. Spelt met een simpele saus lijkt het meest op risotto. Gerst met groenten lijkt meer op een groentesoep.
Veel recepten van echte Romeinse gerechten zijn opgetekend door de vierde-eeuwse lekkerbek Apicius. Hij heeft genoeg kookboeken geschreven om een goed beeld te geven van wat de Romeinen op tafel zetten.
Tijdens de opgravingen in het Romeinse castellum in Alphen aan den Rijn zijn veel granen, peulvruchten, groenten, tuinkruiden, fruit en noten gevonden. Soms zijn enkel de pitten of de pollen overgebleven.
In het Romeinse castellum waren zes barakken verdeeld in tien ruimten voor de legionairs, de soldaten, met op een van de kopse kanten een woning voor de centurio. Tijdens het eten verdween er weleens iets onder de vloer. Dat zijn de restjes die archeologen tweeduizend jaar later terug hebben gevonden. En zo weten we wat er bij de Romeinen in het Alphense castellum op tafel stond.
2022 is uitgeroepen tot het Limesjaar: Alphen, wereldstad aan de Limes. Met deze serie artikelen staan we stil bij het Romeinse verleden van Alphen aan den Rijn.
